Demiryolu sektörü için araç, ürün, mühendislik, hizmet üreten sanayiciler ve akademisyenlerimizin derneÄŸi olan RAYDER, kurulduÄŸu günden itibaren Türkiye’deki raylı sistemlerin geliÅŸimine her anlamda katkıda bulunmak adına çalışmalarını sürdürmüÅŸ, özellikle yerli üretimin arttırılması konusunda,  kümelenmeler ve ilgili kamu kurumları ile birlikte ortak çalışmalara her zaman destek olmuÅŸtur.

2017 yılında, özellikle 7.11.2017 tarihli 2017/22 numaralı genelgenin yayınlanmasından büyük memnuniyet uyulmuÅŸtur. Bu genelgede, Kamu Kurum ve KuruluÅŸları ile belediyeler ve belediyelere baÄŸlı ÅŸirketlerin yapacağı tramvay, metro, ÅŸehir içi hafif raylı ve benzeri çeken/çekilen araç alımlarında en az %51 yerli malı koÅŸulu getirilmiÅŸtir. Bu tür alımların ÅŸartnamelerinde yerli ürün kullanımı teÅŸvik edilecek ve yerli ürün ve hizmet kullanımını kısıtlayacak mevzuat hükümlerine yer verilmeyecektir.

Genelgeler baÄŸlayıcı olmamasına raÄŸmen, bu konuda atılmış önemli bir adımdır. Genelgeler, kanunların yerini tutmaması nedeniyle uygulamada esneklikler yaÅŸanacaktır, özellikle belediyeler çeÅŸitli gerekçeler ile bu genelgede belirtilen oran ve kısıtlamaları esnetmektedirler. Ancak hükümetin yerli üretim konusundaki hassasiyeti, desteÄŸi ve kararlılığı ile özellikle kamu alımlarında bu genelgeye uyulacaktır. Bu genelgenin gerçek anlamda uygulanabilmesi için en kısa sürede kanunlaÅŸması gerekmektedir.

Ayrıca, uzun zamandır ihalesi beklenilen ve Ocak 2018 ayında yapılması planlanan 96 adet Yüksek Hızlı Tren (250 km/h üzeri hıza sahip)alımında da, ilk 20 adedin yüklenici firma tarafından getirilmesi ile beraber kalan 60 adet için %53 yerlilik ve 16 adet için %72 yerlilik koÅŸulu getirilmiÅŸtir. Ve üretim TülomsaÅŸ’ta yapılacaktır.

Bu tür destekler yerli sermayenin önünü açacak, yan sanayinin oluÅŸmasını saÄŸlayacak, teknolojinin geliÅŸmesine neden olacak, uluslararası platformlarda hakimiyeti artıracak, dış ticaret açığının kapanmasına büyük katkıda bulunacak, döviz çıkışı engellenecek, yabancı yatırımcıların Türkiye’ye yatırırım yapmasını ve istihdam artışını saÄŸlayacaktır.

Ayrıca yerlilik oranının artırılması ile ilgili olarak offset kanununun çıkarılması önemlidir. Savunma Sanayinde, offset kanunu ile yerlilik oranı hızla çok yüksek seviyelere çekilmiÅŸtir. Offset kanunu çerçevesinde, belli oranda yapılacak teknoloji transferi, mühendislik ve teknoloji alt yapımızı da geliÅŸtirecektir.

Bu aÅŸamada,   yerlilik kavramı da yeniden gözden geçirilmelidir. Türkiye’yi bir montaj ülkesi olarak deÄŸerlendirmek isteyen yabancı firmalar engellenmeli ve gerçek yerli firmaların (tasarımını, yazılımını, üretimini kendi yapan, istihdam saÄŸlayan) bu sektörden gereken payı almaları saÄŸlanmalıdır.

Bunun yanı sıra, UlaÅŸtırma Denizcilik Ve HaberleÅŸme Bakanlığı’nın 2018 yılı bütçesinde en yüksek artış oranı %49 ile demiryolu sektöründedir. 2023 yılına kadar yapılacak olan 40 Milyar dolarlık yatırımın, bahsettiÄŸimiz bu yerli üretim koÅŸulları ile büyük bir kısmının Türkiye’de kalması saÄŸlanacaktır. Ä°ÅŸte bu nedenle de yerli üretim çok önemlidir. 

Bütün dünyada olduÄŸu gibi Türkiye’de de yük ve yolcu taşımacılığında raylı sistemlerin önceliklendirilmesi ve bir devlet politikası olarak görülmesi ile birlikte atılan bu adımlar ve yatırımlar çok önemlidir. Türkiye, Asya ile Avrupa, Rusya ile Afrika Bölgesel yük taşımacılığının merkezindedir. Ayrıca, 2017 yılı sonlarında start alan Bakü-Tiflis- Kars Demiryolu hattı, Türkiye-Çin ve Avrupa arasında çok önemli bir koridor olan Demir Ä°pek Yolu’nun önemli bir parçasıdır. Bu proje ile Çin’den yola çıkan yükün Kazakistan ve Türkmenistan üzerinden Hazar Denizi ile Bakü Alat Limanına, oradan Gürcistan ve Türkiye üzerinden Avrupa’ya taşınması öngörülüyor. Ä°lk etapta yıllık 1 Milyon yolcu ve 6,5 milyon yük taşınabilecek. Taşıma kapasitesi 2024 e kadar 3 milyon yolcu ve 17 milyon yüke çıkacaktır.

Bu projelerin hayata geçmesi ile beraber, güzergahtaki ülkeleri, hem ticari hem sosyal ve kültürel anlamda birbirine baÄŸlayacaktır. Bölgeye de çok büyük ticari katkısı olacaktır, yılda 1 Milyar dolar kazandıracaktır Türkiye’ye.

Yukarıda paylaÅŸtığımız bu deÄŸerlendirmeler ile birlikte, yerlilik ile ilgili yapılan bu çalışmaların, desteklerin, raylı sistemlere yapılan bu yatırımların ve projelerin 2018 yılında da istikrarlı bir ÅŸekilde sekteye uÄŸramadan sürdürülmesi çok önemlidir. Yerli üreticiler ile birlikte, bu sektörde kendi markasını yaratan, geliÅŸen ve büyüyen bir Türkiye için çalışmalarımıza devam edeceÄŸiz.