Innoway Danışmanlık  ve Dinamo Danışmanlık’tan Stratejik İş Birliği
Innoway Danışmanlık Kurucusu Süheyl Baybalı ve Dinamo Danışmanlık Kurucu Ortağı, Kamu Özel Ortaklığı (PPP) ve Proje Finansmanı Uzmanı Fatih Kuran...
Innoway Danışmanlık ve Dinamo Danışmanlık’tan Stratejik Ä°ÅŸ BirliÄŸi
Dinamo ve Innoway Danışmanlık, otomotiv ile makine üretim sektörlerine yönelik yurtiçi ve yurtdışı projelerin finansmanı ile M&A (Satın Alma ve BirleÅŸmeler) iÅŸlemlerinin gerçekleÅŸtirilmesine yönelik stratejik iÅŸ birliÄŸi anlaÅŸması imzaladı. Innoway Danışmanlık Kurucusu Süheyl Baybalı ve Dinamo Danışmanlık Kurucu Ortağı, Kamu Özel Ortaklığı (PPP) ve Proje Finansmanı Uzmanı Fatih Kuran bu iÅŸbirliÄŸi hakkında bilgiler verdiler.
SUBCONTURKEY: Innoway ve Dinamo Danışmanlık’ı kısaca tanıyabilir miyiz?
Süheyl Baybalı: Innoway Danışmanlık, kurucularının 35 yılı geçen otomotiv sektörü tecrübe ve birikimlerinin aktarılması ve paylaşılması için kurulmuÅŸtur. Bu hedef ile Åžubat 2020’de resmen faaliyete geçen Innoway Danışmanlık, deÄŸiÅŸmekte olan otomotiv eko-sistemini yakından takip ederek ABD, Avrupa, Çin ile Türkiye arasında teknoloji transferine ve ticari iÅŸ birliklerine destek olmaktadır.
Hareketlilik (mobility), akıllı ÅŸehirler (smart cities), baÄŸlantılı-otonom-paylaşımlı ve elektrikli araçlar (CASE), dijital dönüÅŸüm üzerinde çalışmalar yürütmektedir.
Mega ÅŸehirlerde giderek çoÄŸalmakta olan hareketlilik (mobility), sera gazı (GHG) kökenli problemlere çözümlerin üretilmesi, yeni nesil hizmetler ve akıllı ÅŸehir uygulamaları için üniversiteler, araÅŸtırma kurumları, sanayii, kamu kurumları ve yerel yönetimler tarafından ortak projelerin (PPP) yapılmasını desteklemektedir.
Ayrıca, Türkiye ile Çin arasında teknoloji transferine özel önem vermekte ve ‘Tek Yol, Tek KuÅŸak’ (OBOR) Projesi kapsamında iÅŸ birliklerinin oluÅŸmasını desteklemektedir.
Fatih Kuran: Dinamo Danışmanlık Ltd. Åžti. 2006 yılında Ä°stanbul’da kurulmuÅŸ ve 2016 yılında da aynı ortaklık yapısı ile Dinamo Consulting Inc. olarak Kanada’da da ÅŸirketleÅŸmiÅŸtir. Proje ve yatırım finansmanı, kamu özel ortaklıkları (PPP), ÅŸirket satın alma ve birleÅŸmeleri (M&A), nakit akışı ve ÅŸirket finansal yönetimi ile ilgili danışmanlık ve eÄŸitim hizmetleri vermektedir. Türkiye’de yerleÅŸik bankaların ve leasing ÅŸirketlerinin hemen tamamı ile pek çok yerel ve çok uluslu ÅŸirketler hizmet verdiÄŸimiz kurumlar arasında yer almaktadır.
Proje finansmanı ve M&A iÅŸlemleri ile ilgili hassasiyet ve stres testlerini de içeren finansal model ve kapsamlı finansal fizibilite raporlarını hazırlayıp, risk analiz ve yönetimini gerçekleÅŸtirmekteyiz.
Dinamo bugüne kadar Türkiye’nin yanı sıra Kanada, Ä°talya, Almanya, Portekiz, Litvanya, Romanya, Abu Dhabi, Dubai, Katar, Ürdün, Lübnan, Ukrayna, Sırbistan, Irak, Senegal, Mali, Pakistan, Özbekistan, ve Türkmenistan’daki projelerde danışmanlık hizmetleri vermiÅŸtir. Dinamo ayrıca BahçeÅŸehir Üniversitesi’nde Coop modeli ile PPP ve Mega Projeler Programı düzenleyicisidir.
SUBCONTURKEY: Dinamo Danışmanlık ve Innoway Danışmanlık olarak stratejik iş birliği yapma kararı alma sebebiniz nedir?
Süheyl Baybalı: Türk Otomotiv Tedarik Sanayi geliÅŸmeleri ve deÄŸiÅŸimi (CASE - Connected, Autonomous, Shared Mobility, Electrified - BaÄŸlantılı, Otonom, Paylaşımlı, Elektrikli) dikkate alarak dönüÅŸmek, ürün planlamasını, stratejilerini, teknoloji yol haritalarını gözden geçirerek bugün üretime devam ederken, gelecekteki teknolojilere, teknoloji geliÅŸtiren start-up’lara yurt içinde ve dışında yatırım yapmak zorundadır.
Geleneksel araç üretimi 2030 ve sonrasında devam edecektir. Ancak pazar önemli oranda daralacak, rekabet artacak, birleÅŸmeler ve satın almalar da hızlanacaktır. Bu nedenle proje finasmanı ile birleÅŸme ve satın almaların önümüzdeki dönemin önemli baÅŸlıklardan biri olacağını öngörüyoruz.
Fatih Kuran: Büyük hacimlere ulaÅŸarak ölçek ekonomisinden faydalanıp maliyetleri düÅŸürmek, Ar-Ge maliyetlerinden tasarruf etmek, teknoloji transferi saÄŸlamak, satış ile dağıtım kanallarını daha verimli yönetebilmek ve yeni pazarlara açılmak amacı ile ÅŸirket satın alma ve birleÅŸme iÅŸlemlerinde önümüzdeki yıllarda global düzeyde önemli bir artış gerçekleÅŸmesini beklemekteyiz.
Innoway Danışmanlık ile yaptığımız anlaÅŸma kapsamında; Ä°stanbul ve Toronto’da ofisleri bulunan, proje finansmanı ve M&A (satın alma ve birleÅŸme) iÅŸlemlerinde uzman Dinamo Danışmanlık’ın finansal piyasalardaki yetkinlikleri ile otomotiv ve makine üretim sektörlerinde uzmanlaÅŸmış Innoway Danışmanlık’ın bu alanlardaki deneyimleri, birikimleri yatırım projelerinin en verimli ÅŸekilde gerçekleÅŸtirilmesi amacı ile yatırımcıların hizmetine sunulacak.
SUBCONTURKEY: Kriz döneminde iÅŸbirlikleri yapmanın avantajları nelerdir? Firmalara tavsiye eder misiniz?
Süheyl Baybalı: Kriz dönemleri, her zaman riskler ve fırsatlarla birlikte ÅŸirketlerin geleceklerini ÅŸekillendirmiÅŸtir. Yeni teknolojilere yönelen ve stratejisini bu yönde geliÅŸtiren kurumların iÅŸbirliÄŸi yaklaşımlarını deÄŸiÅŸtirerek farklı pazarlarda birlikte hareket etmeleri, pazarlarını geliÅŸtirmeleri ve pazarlama maliyetlerini düÅŸürmeleri, yüksek araÅŸtırma ve geliÅŸtirme maliyetlerini iÅŸbirliÄŸi yapmakta olduÄŸu kurumlarla birlikte karşılamaları özellikle otomotiv sektöründe sıkça görülmekte olan uygulamalardır. Bu dönemde iÅŸbirliÄŸinin öne çıkarılması gereken bir dönem olarak görüyoruz.
Fatih Kuran: Otomotiv ve makine üretim sektörlerinde büyük bir teknolojik deÄŸiÅŸim ve dönüÅŸüm yaÅŸanmaktadır ve sürecin en az önümüzdeki on yıla damgasını vuracağını rahatlıkla ifade edebiliriz. DeÄŸiÅŸimin sektörün büyük ya da küçük tüm oyuncularını etkisi altına alması kaçınılmazdır ve yeni duruma adapte olmak için iÅŸletmelerin büyük ölçekli yatırımlar yapma ihtiyacı söz konusu olacaktır. Yatırımların bir kısmı makine, ekipman, donanım ÅŸeklinde sabit yatırım ve kalan kısmınının da teknoloji transferi ile araÅŸtırma geliÅŸtirme yatırımları baÅŸta olmak üzere entellüktüel sermaye ÅŸeklinde olmasını beklemekteyiz. BahsettiÄŸimiz büyüklükte yatırımları özellikle küçük ve orta boy iÅŸletmelerin tek baÅŸlarına gerçekleÅŸtirmeleri ve yeni ekonomide rekabet güçlerini koruyabilmeleri çoÄŸu iÅŸletme için mümkün olamayacaktır. Bu nedenle satın alma veya birleÅŸme ÅŸeklinde iÅŸbirliÄŸi yapmanın bu sektörlerdeki oyuncular için bir an önce yola çıkılması gereken kaçınılmaz bir sonuç olduÄŸunu düÅŸünüyoruz.
SUBCONTURKEY: Otomotiv ve makine sektörleri 2020’yi nasıl geçirdi?
Süheyl Baybalı: Her iki sektörün Kasım sonu TIM verilerine göre; Makine sektöründe Ocak-Kasım döneminde ihracat toplamı 6,7 Milyar USD olarak gerçekleÅŸmiÅŸ ve 2019’a göre % 5,4 lük bir düÅŸüÅŸ yaÅŸanmıştır.
Otomotiv Sektörüne baktığımız zaman, Ocak-Kasım döneminde ihracat toplamı 22,7 milyar USD olarak gerçekleÅŸirken, 2019’a göre %18,9’luk bir düÅŸüÅŸ yaÅŸanmıştır. Otomotiv Ana Sanayi’nin ihracatı %21,9 azalırken, Otomotiv Tedarik Sanayi’nin ihracatı % 13,8 azalmıştır.
Otomotiv Ana Sanayi üretiminin %13 azaldığı ise OSD tarafından açıklanmıştır.
SUBCONTURKEY: Sektör firmalarına saÄŸladığınız avantajlar nelerdir? Neden sizden hizmet almalılar?
Fatih Kuran: Kalıcı, sürdürülebilir baÅŸarıyı hedefleyen ÅŸirketler için deÄŸiÅŸim süreci baÅŸlamış durumdadır ve geleceÄŸe yönelik stratejik planlamalamalarında sektörün geleceÄŸi ile ilgili öngörüleri mutlaka dikkate almaları gerekmektedir. Finansal yönetim de stratejik planlamanın en kritik aÅŸamalarından biridir. Gerek satın alma ve birleÅŸmeler olsun gerekse de proje finansmanı söz konusu olduÄŸunda risk analizi ile yönetimi, finansal performansın doÄŸru ölçülmesi ile iÅŸ modellerinin geliÅŸtirilmesi, nakit akışına uygun uzun vadeli ve düÅŸük maliyetli borçlanabilme amaçlı doÄŸru fon kaynaklarına eriÅŸim ve ÅŸirket deÄŸerlemesi gibi alanlarda uzman desteÄŸi alınmasında sayısız faydalar mevcut olacaktır. Dinamo Danışmanlık olarak finansal konulardaki uzmanlığımızı bu iÅŸbirliÄŸi ile sektörel dinamikleri de dikkate alacak ÅŸekilde kullanarak terzi dikim çözümler üreterek hizmet verdiÄŸimiz ÅŸirketlere fark yaratmayı hedefliyoruz.
SUBCONTURKEY: Ä°ÅŸ birliÄŸinizin kapsama alanı sadece Türkiye’deki ÅŸirketler mi? Yoksa yurtdışındaki ÅŸirketleri de kapsayacak mı?
Süheyl Baybalı: Ä°ÅŸbirliÄŸimiz yurt dışında yatırım yapacak Türk ÅŸirketlerini ve Türkiye’de yatırım yapacak yabancı ortaklı ÅŸirketleri içermektedir. Farklı ülkelerde sektörün beklentilerini dikkate alarak yatırım yapmak isteyen Türk ÅŸirketlerine, stratejileri doÄŸrultusunda proje finansmanı ile satın alma ve birleÅŸmeler yoluyla destek olmayı hedeflerken, Türkiye’de yatırım yapma kararı almış yabancı kurumlar için pazar ve iÅŸbirliÄŸi yapılacak doÄŸru kurumların önerilmesi yolu ile hizmet verilmesi hedeflenmektedir. Bu hedef ile yurt dışında benzer çalışmalar yapmakta olan kurumlar ile de iÅŸbirliÄŸi çalışmalarımızı sürdürmekteyiz.
Fatih Kuran: Türk yatırımcılar açısından satın alma ve birleÅŸme iÅŸlemlerini yurt içi ve dışı olarak iki kısımda inceleyebiliriz. Yurt içi iÅŸlemler iki Türk ÅŸirketin birleÅŸmesi ÅŸeklinde olabileceÄŸi gibi yabancı ÅŸirketlerin de özellikle döviz kurlarındaki artış nedeni ile Türk Lirası bazında ucuzlayan varlıkları satın alma veya ortaklık kurma konularındaki iÅŸtahlarında artış beklemekteyiz. Türk otomotiv sektörünün uluslararası rekabete açık geliÅŸmiÅŸ altyapısının ve düÅŸük iÅŸcilik maliyetlerinin yabancı yatırımcılar açısından cazibesini arttırmasını da beklemekteyiz. Yanı sıra özellikle pandemi krizi nedeni ile uluslararası tedarik zincirinde yaÅŸanan deÄŸiÅŸimlere paralel olarak Türk ÅŸirketlerin Avrupa ve Kuzey Amerika baÅŸta olmak üzere alıcı pazarlarına daha yakın olmak amacı ile yurtdışı yatırım projelerine ağırlık vermesini de bekliyoruz. Yatırımlar satın alma veya birleÅŸme ÅŸeklinde olabileceÄŸi gibi sıfırdan yeni yatırım projeleri ÅŸekilnde de gerçekleÅŸebilecektir.
SUBCONTURKEY: Türkiye’de ÅŸirket birleÅŸme ve satın alma (M&A) konusundaki yaklaşımlar nasıl? Bu duruma ÅŸirketlerin bakış açısı nasıl?
Fatih Kuran: Türkiye’de geçtiÄŸimiz 20 yılda özellikle kurumsal büyük ÅŸirketler nezdinde çok aktif olarak yaÅŸanan M&A iÅŸlemleri büyük bir hızla OBÄ° ve hatta KOBÄ° düzeyindeki ÅŸirketleri de etkisi altına almış durumda. BaÅŸlangıçta özellikle patron düzeyinde bazı resistanslar olsa da ÅŸirketler global bazda rekabetçi olabilmek ve sürdürülebilir büyüme için bu trendin bir parçası olmaları gereÄŸinin farkına varmış durumdalar.
SUBCONTURKEY: Özellikle kriz dönemlerinde ÅŸirketlere profesyonel finansal danışmanlık hizmeti almayı tavsiye ediyor musunuz?
Fatih Kuran: Özellikle nakit sıkışıklığı yaÅŸayan ÅŸirketler için finansal danışmanlık almak için kriz dönemini beklemek ÅŸirket açısından yapılabilecekleri büyük ölçüde sınırlandırabiliyor. Genelde finansal danışmanlığa sıkıntı yaÅŸayan ÅŸirketlerin ihtiyacı varmış ve finansal danışmanlar sadece ilave fon kaynağı yaratılmasına imkan saÄŸlarmış gibi yanlış bir anlayış hakim durumda. Oysa iyi bir finansal danışmanlık ÅŸirketi ile çalışmanın karlı ve istikrarlı büyüme yakalamış ÅŸirketler için dahi saÄŸlayabileceÄŸi sayısız fayda bulunmaktadır.
SUBCONTURKEY: Her iki sektör için de 2021 öngörüleriniz neler?
Süheyl Baybalı: Küresel Hafif Araç üretimi COVID-19 ile birlikte farklı bir boyuta geldi.
2020’deki toplam üretimin 77 milyon olması beklenirken, 2021 üretim rakamlarının Çin haricinde tüm pazarlarda 2019’un altında kalması bekleniyor.
2021’de, 2019 rakamlarını yakalayarak aÅŸması beklenen Çin pazarı toplam pazar beklentisini 85 milyonun üzerine çekiyor.ü
Otomotiv Ana Sanayi, ağırlıklı olarak yabancı ortakları ile birlikte politikalarını oluÅŸturmakta, üretilecek modellere karar vermekte ve üretilen araçları önemli oranda AB ülkelerine ihraç etmekte ve AB’deki son kullanıcı beklentilerini karşılamayı hedeflemektedir.
AB pazarları için öngörülen %15’lik büyümenin hem Otomotiv Ana Sanayi hem de Tedarik Sanayi kurumlarına olumlu etki etmesini beklemektedyiz.
Ancak, otomotiv sektöründe yaÅŸanmakta olan yıkıcı deÄŸiÅŸim CASE ( Connected, Autonomous, Shared Mobility, Electrified - BaÄŸlantılı, Otonom, Paylaşımlı, Elektrikli) sektörü derinden etkileyecektir.
2025’te AB araç parkının tamamının, Çin’de ise %90’ından fazlasının ‘BaÄŸlantılı’ olması beklenirken, 2035’de ‘Elektrikli Araçların’ (xEV) araç parkı içinde AB’de %67’den, Çin’de ise %54’ten daha fazla olması beklenmektedir.
Benzer ÅŸekilde TIM verileri ile makine sektörünü incelediÄŸimiz zaman 2020 ihracat rakamlarının Temmuz 2020 sonrasında 2019 seviyesini yakaladığını ve sene sonunda 7 milyar USD’yi geçeceÄŸini öngörebiliriz.
2016-2018 arasında son 3 yıldır sırası ile %15, %20 ve %7 ihracat büyümesi yaÅŸayan makine sektörü, toplam ihracat içindeki payını %3,7 lerden %4,5 ler seviyesine çıkarmıştır. Sanayi sektöründe AB’de yaÅŸanması beklenen büyümenin 2021’de makine sektörü ihracat rakamlarına da yansımasını beklemeliyiz. Ancak dijital dönüÅŸüm kapsamında IOT, AI, VR, AR ve yüksek otomasyon beklentilerinin giderek çoÄŸalacağını öngörerek, makine sekötrünün de önemli deÄŸiÅŸimler yaÅŸaması gerektiÄŸini öngörmek hatalı olmaz.