ARUS Koordinatörü -TÜRKÄ°YE

Dr. Ä°lhami PektaÅŸ

7 Kasım 2017 tarih ve 30233 Sayılı Resmi Gazete’de Eski BaÅŸbakan Binali Yıldırım’ ın imzasıyla yayımlanan 2017/22 sayılı Genelge ile teleferik, füniküler, monoray, metro, tramvay ve tüm raylı sistemlerinin proje ve ÅŸartnamelerinde en az yüzde 51 yerli malı kullanılması ÅŸartı sadece raylı sistemler sektörünün deÄŸil tüm sektörlerin de önünü açtı.

2012 yılında ARUS’ un kurulmasıyla baÅŸlayan yerli katkı ÅŸartı böylece resmileÅŸmiÅŸ oldu. Bu tarihten sonra yapılan tüm ihalelerde yerli katkı oranı % 60’ı aÅŸtı ve milli markalarımız da Bursa, Ä°stanbul, Kayseri, Samsun ve Kocaeli ÅŸehirlerimizde hizmet vermeye baÅŸladı. Genelge yayınlandıktan sonra da Kocaeli ve Ä°stanbul’ da ilk ihaleleri yerli üretim ÅŸartıyla Durmazlar kazandı.

Artık milli markalar üretmeye baÅŸlayan firmalarımız yurt dışına açıldı. Ä°lk olarak Bangkok Green Line metro projesi kapsamında her biri 4 vagondan oluÅŸan 22 metro tren setinin ( toplam 88 adet vagon ) üretimini üstlenen Bozankaya, Türkiye’nin ilk metro araçlarını Bangkok valisi ve belediye baÅŸkanlarının katılımı ile düzenlenen törenle Bangkok'a gönderdi. Söz konusu metro projesinden sonra Bangkok'taki Blue Line Metro projesi için de 105 metro aracının gövdeleri üretilecek.

Åžekil.1. Bozankaya’ nın ürettiÄŸi Bangkok Metro Aracı

Ä°kinci olarakta Åžubat ayında Polonya’nın Olsztyn kentinde gerçekleÅŸtirilen ihaleyi, tüm teknik spesifikasyonları uygun görülen ve en iyi teklifi sunan Durmazlar kazandı. Ä°lk etapta 12 tramvay üretimini kapsayan anlaÅŸma ilerleyen dönemde büyüyerek, 24 adete kadar çıkabilecek. Böylece Türkiye’de Kocaeli ve Samsun’daki tramvay hatlarında çalışan milli marka Panorama model tramvay 2020 yılından itibaren Polonya’nın Olsztyn raylarında da sefere baÅŸlayacak. Bugün Durmazlar’ ın kazandığı 12 araçlık tramvay ihalesinin bedeli yaklaşık 20 milyon euro.

Åžekil.2. Polonya’ da hizmet verecek Panorama marka Tramvay

TÜLOMSAÅž ve TÜVASAÅž firmalarımız Hızlı Tren ve Yüksek Hızlı Tren geliÅŸtiriyor. TüdemsaÅŸ, yük vagonu üretiyor. TülomsaÅŸ, Dizel Ana hat ve manevra lokomotifleri üretmekte ve Yüksek Hızlı Tren üretimi projesini yürütmektedir. TüvasaÅŸ, 2017 yılı itibariyle 100 araçlık (20 set) Milli Tren (EMU) projesi çalışmaları tüm hızıyla devam etmektedir. Proje kapsamında ÅŸu ana kadar görsel ve ön tasarım, Nobo seçimi, teknik ÅŸartnamelerin hazırlanması, gövde üretim atölyesi ihale süreci tamamlanmıştır. 2019 yılında ilk prototip Milli Tren setinin raylara indirilmesi planlanmaktadır. TüdemsaÅŸ’ta ilk milli vagon üretimi tamamlanmıştır.

Biz ARUS olarak ihracatımızı artırmak için yurt dışı diÄŸer kümelenmeler ile iÅŸbirlikleri yapıyoruz. Bu kapsamda Ticaret Bakanlığı destekli URGE projesi yürütüyoruz. Firmalarımız URGE kapsamında yurtdışı ziyaretlere katılıp, raylı sistemler firmalarıyla yüz yüze B2B ikili görüÅŸmeler yapıyor. Almanya (VDB), Japonya (JORSA), Çek Cumhuriyeti (ACRI), Ä°spanya (RAIL GROUP), Ä°sviçre (SWISSRAIL), Ä°talya (DITECFER) kümelenmeleriyle iÅŸbirliÄŸi yaptık. Åžimdi de Ä°ran, Avusturya ve Portekiz raylı sistemler kümelenmeleri ile görüÅŸmelere baÅŸladık. Kuzey Afrika ve baÅŸta Ä°ran olmak üzere Asya ülkeleri ile de iÅŸbirliklerimizi geliÅŸtirip ihracatı artırmak amacındayız. Ä°hracat sadece araç ile kalmıyor, altyapı, sinyalizasyon ve yedek parçaları da var. Yurtdışında rekabet edebilir durumdayız. Alt yapıda DoÄŸuÅŸ Ä°nÅŸaat Hindistan’da- Mumbai Metrosu, Gülermak Polonya’daki VarÅŸova Metrosu, Limak Ukrayna’da Dnipro Metrosu, STFA ise Yapı Merkezi ile birlikte Katar’daki Doha Metrosundan sonra Yapı Merkezi firmamız Etiyopya’da 1.7 milyar USD, Tanzanya’da 1.9 milyar USD, Katar 4.4 milyar USD, Senegal’de 435 milyon USD, Fas’da 105 milyon USD, Cezayir’de 420 milyon USD, Sudan ve Suudi Arabistan demiryolları iÅŸlerini alarak yatırımlarına devam etmektedir.

Hedefimiz tasarımından nihai ürüne yerli ve milli markalarımızı üreterek ve raylı sistem yurt dışı altyapı hizmet ihracatı ile 2018 yılında 500 milyon Euro’ya ulaÅŸmaktır.”