Metro İstanbul Genel Müdürü Özgür Soy, hizmet verdikleri hatlar, 2024 yılında işletmeye alınması planlanan projeler, Ar-Ge çalışmaları hakkında bilgiler verdi

Türkiye’nin Lider Raylı Sistem Ä°ÅŸletmecisi: Metro Ä°stanbul

1988 yılında Ä°stanbul BüyükÅŸehir Belediyesi (Ä°BB) tarafından kent içi raylı sistemlerin iÅŸletmeciliÄŸini yapmak üzere kurulan Metro Ä°stanbul, faaliyetlerini Ä°BB’nin iÅŸtirak ÅŸirketi olarak sürdürüyor. Metro Ä°stanbul Genel Müdürü Özgür Soy, hizmet verdikleri hatlar, 2024 yılında iÅŸletmeye alınması planlanan projeler, Ar-Ge ve diÄŸer çalışmaları hakkında bilgiler verdi.

RailwayTurkey: Metro Ä°stanbul’un kuruluÅŸ tarihçesi hakkında kısa bilgi alabilir miyiz?

Özgür Soy: Metro Ä°stanbul, 1988 yılında Ä°stanbul BüyükÅŸehir Belediyesi (Ä°BB) tarafından kent içi raylı sistemlerin iÅŸletmeciliÄŸini yapmak üzere kuruldu. Faaliyetlerini Ä°BB’nin iÅŸtirak ÅŸirketi olarak sürdüren ÅŸirketimiz, Ä°stanbul'daki mevcut metro, tramvay, füniküler ve teleferik hatlarını iÅŸletiyor.

Metro Ä°stanbul Türkiye’nin lider raylı sistem iÅŸletmecisidir. Dünyanın en büyük 42 metrosu ile beraber takip ettiÄŸimiz KPI’larımız açısından en önde gelen ÅŸehirler arasındayız. Uluslararası metro iÅŸletmecileri kıyaslama organizasyonu Comet’in gerçekleÅŸtirdiÄŸi 2021 yolcu memnuniyet anketinde, Ä°stanbulluların deÄŸerlendirmesi ile Metro Ä°stanbul katılan iÅŸletmeler arasında en yüksek puanı aldı. Mükemmel yolculuk deneyimi hedefi ile düzenli olarak yolcularımızı dinliyoruz, her ay gizli müÅŸteri araÅŸtırması gerçekleÅŸtiriyoruz, rutin olarak da yolcu memnuniyet araÅŸtırması yapıyoruz. Åžunu söyleyebiliriz ki, tüm araÅŸtırma kategorilerinde skorumuz yükselen seyirde ilerliyor. Özellikle bu sene pandemi ÅŸartlarına raÄŸmen Metro Ä°stanbul kurulduÄŸundan beri elde edilen en yüksek puanları aldık.

Ä°stanbul genelinde 262,15 km. uzunluÄŸunda kent içi raylı sistem iÅŸletmesi bulunuyor. Toplam sistem içerisinde 183,15 km. uzunluÄŸundaki 16 hat ile her gün 2 milyonun üzerinde yolcuya hizmet veren Metro Ä°stanbul olarak, Türkiye’de raylı sistemler ile yolculuk yapan her 2 yolcudan birini biz taşıyoruz.

Raylı sistem yatırımlarının hızlanması ve yeni hatların devreye alınması ile hizmet ağı sürekli büyüyen Metro Ä°stanbul, yolcu odaklı anlayış ile hizmet kalitesini sürekli geliÅŸtiriyor. Dünya standartlarında, hızlı ve efektif ulaşım hizmetleri sunuyor, ulaşım teknolojilerimizi sürekli geliÅŸtirerek, Ar-Ge’ye ve insan kaynaklarına yatırım yapıyoruz. 33 yıllık iÅŸletmecilik ve 23 yıllık mühendislik ve müÅŸavirlik deneyimimiz ile Ä°stanbul’u geleceÄŸe taşıma hedefiyle çalışmalarımıza devam ediyoruz.

Metro Ä°stanbul, Her gün 2 Milyonun Üzerinde Ä°nsana Hizmet Veriyor

RailwayTurkey: Metro Ä°stanbul, nerelerde, kaç hatta hizmet veriyor? Gelecek 5 yılda, nerelerde yeni hatlar açılacak, kaç hatta ulaÅŸma hedefindesiniz?

Özgür Soy: Anadolu Yakası’nda 2 metro ve 1 tramvay hattı, Avrupa Yakası’nda da 7 metro, 3 tramvay, 2 teleferik ve 1 de füniküler hattının iÅŸletmesini yapıyoruz. Ä°BB’nin yürüttüÄŸü 10 aktif ÅŸantiye ile dünyada aynı anda en fazla raylı sistem hattının yapımının sürdüÄŸü ÅŸehir konumunda yer alan Ä°stanbul, 2024’e kadar bu inÅŸaatların tamamlanmasıyla dünyada ilk 10’a, Avrupa’da ise ilk 3’e girecek.

2024 yılında işletmeye alınması hedeflenen projelerimiz şunlardır:

1.Kirazlı-Mimar Sinan Cad. Metro Uzatması

2.Kirazlı-Bakırköy Ä°DO Metro Uzatması

3.Tavşantepe-Kaynarca Metro Uzatması

4.Başakşehir-Kayaşehir Metro Uzatması

5.Rumeli Hisarüstü-AÅŸiyan Füniküler Hattı

6.Eminönü-Cibali Tramvay Uzatması

7.Göztepe-AtaÅŸehir-Ümraniye Metro Hattı

8.KabataÅŸ-Mecidiyeköy Metro Uzatması

9.Mahmutbey-Temapark Metro Uzatması

10.Dudullu-Bostancı Metro Hattı

11.Ataköy-Bahariye Metro Uzatması

12.Pendik YHT-Sabiha Gökçen Havalimanı Metro Hattı

13.Çekmeköy-Sultanbeyli Metro Uzatması

Metro Ä°stanbul, Türkiye’de Raylı Sistem Teknolojilerinin GeliÅŸtirilmesine Öncülük Ediyor

RailwayTurkey: Raylı sistem işletmeciliği dışında neler yapıyorsunuz?

Özgür Soy: Metro Ä°stanbul’u önümüzdeki dönemde, uluslararası mühendislik ve teknoloji ÅŸirketi olarak konumlandırıyoruz. Raylı sistemlerde iÅŸletmecilik kadar proje ve tasarım konularında da güçlü bir birikime sahibiz. Yerli iÅŸ ortaklarımızla birlikte Türkiye’de raylı sistem teknolojilerinin geliÅŸtirilmesine öncülük ediyoruz. Aynı zamanda en ekonomik ve çevreci toplu taşıma modu olan raylı sistemlerin ülkemizde yaygınlaÅŸması için Türkiye’deki pek çok belediye iÅŸ iÅŸbirliÄŸi yaparak tecrübelerimizi paylaşıyoruz. Ankara BüyükÅŸehir Belediyesi ile yaptığımız metro proje sözleÅŸmesinin ardından; Adana, Mersin, Hatay, Karadeniz EreÄŸli ve Bozüyük ile önemli proje iÅŸ birlikleri yapıldı.

Metro Ä°stanbul, bugün Ä°stanbul’un sınırlarını fazlasıyla aÅŸmış durumda. Türkiye’nin irili ufaklı pek çok ÅŸehrinde raylı sistemlerin geliÅŸmesi için öncülük yapıyor, elini uzatıyor. Projeler, danışmanlık hizmetleri veya sadece yardım anlamında iÅŸ birlikleri yapıyoruz ve bu sadece Türkiye ile sınırlı deÄŸil. Åžu anda 3 farklı ülkede, Afrika’da, OrtadoÄŸu’da metro proje ihalelerinde final aÅŸamasında. Uluslararası konsorsiyumlarda yer alarak Rusya’dan Çin’den çok büyük firmalarla birlikte ihalelere katılıyoruz.

Bunun yanı sıra dünyada çok az iÅŸletmecinin sahip olduÄŸu teknik bakım alt yapısına sahibiz. Raylı sistem araçlarından sinyalizasyon sistemlerine, bojilerden sabit tesis ve hat alt yapılarına kadar tüm varlıkların yönetimini ve bakımını kendi ekip ve imkanlarımız ile ve minimum dış kaynak kullanımı ile gerçekleÅŸtiriyoruz.

Ayrıca, Türkiye’deki raylı sistemler sektör lideri olarak yeni bir projemizi de hayata geçiriyoruz. Yakında lansmanını yapacağımız Metro Akademi ile sektörümüzde önemli bir açığı kapatıyor olacağız ve sektörün kalifiye personel ihtiyacına hizmet edeceÄŸiz.

Tüm bunlara ek olarak, mükemmel yolcu deneyimini zenginleÅŸtirmek için kamuya hizmet bilinciyle hareket ederek; sportif etkinlikler, sosyal ve kültürel faaliyetlere de ev sahipliÄŸi yapıyoruz.

RailwayTurkey: Yerli Raylı Araç üretimi projelerinizden bahseder misiniz? Yerli tramvay üretimi hedefiniz doÄŸrultusundaki geliÅŸmeleri ve projelerinizi paylaÅŸabilir miyiz?

Özgür Soy: Yerli araç tasarlama ve üretme fikri çerçevesinde insan ve altyapı yatırımlarımızı artırarak, bu süreç içerisinde ürettiÄŸimiz prototip ve araçlar ile bu alanda yapabilirlik konusunda güven kazandık.

Türkiye’nin ilk yerli tramvay aracı olma özelliÄŸi taşıyan Ä°TA 2000 (1. Nesil Yerli Araç) modelinin üretimi ile baÅŸlayan yerli tramvay projelerimiz, bugüne kadar geliÅŸerek ve büyüyerek devam etti. Bu süreçte yetiÅŸen uzman ve yetkin insan kaynağı ile iÅŸletmenin, bakım birimlerinin ve yolcuların ihtiyaç ve beklentilerini de analiz ederek araç tasarımlarımıza aktardık, Ä°TA 2004 (2. Nesil Yerli Araç) ve Ä°TA 2009 (3. Nesil Yerli Araç) tramvay prototip modellerini ürettik.

Kendi iÅŸletmelerimizde üretilen ve güvenirliÄŸi ispatlanmış yerli tramvay araçlarıyla, öncelikle Ä°stanbul’un araç ihtiyacını karşılamayı amaçlıyoruz. Bu araçları Türkiye’de ve yakın ülkelerde pazarlanabilir bir ürüne dönüÅŸtürmek nihai amacımız. Ayrıca, yerlileÅŸtirme kapsamında yerli kent içi ulaşım aracı üretimini destekleyebilecek bir sanayi oluÅŸmasına öncülük etmek ve yerli raylı ulaşım araçlarının üretimini sürdürülebilir kılmak da geleceÄŸe yönelik hedeflerimiz arasında yer alıyor.

Metro Ä°stanbul’da 2014’ten itibaren rafa kaldırılan yerli tramvay aracı üretme sürecini 2020 yılında yeniden baÅŸlattık. Bu konudaki çalışmalarımızı yakın zamanda duyuracağız.

Metro Ä°stanbul, Toplu Taşıma Projeleri Ä°çin Mühendislik Hizmetleri Sunuyor

RailwayTurkey: Toplu taşıma projeleri için ne tür mühendislik hizmetleri sunuyorsunuz?

Özgür Soy: Raylı sistem yatırımlarında fizibilite etütleri, detaylı mühendislik tasarım, müÅŸavirlik hizmetleri, yapı denetim ve yönetimi gibi birçok mühendislik hizmeti veriyoruz. Fikirden iÅŸletmeye alma aÅŸamasına kadar da yatırımın her süreci için çözümler sunuyoruz.

Tasarım ve mühendislik çalışmalarımızı, sahip olduÄŸumuz iÅŸletme ve bakım tecrübesini kullanarak sürekli güçlendiriyor, müÅŸterilerimiz için yatırım ve iÅŸletme giderleri dâhil toplam ömür maliyetlerini dikkate alan çözümler önerebiliyoruz.

Tasarım

Raylı sistem yatırımlarında, metro yapısının tasarımı, sistem tasarımı, güzergahlar ve güzergah yapıları, istasyon ve aktarma tesisleri, elektromekanik sistemler ile depo ve atölyeler için tasarım hizmetleri sunuyoruz.

MüÅŸavirlik Hizmetleri

Ä°hale hazırlık ve sözleÅŸme, proje yönetimi, inÅŸaat altyapı, elektromekanik sistemler inÅŸaatı ve araç temini, iÅŸletmeye alma, iÅŸletme, proje ve iÅŸletme organizasyonu, iÅŸletme ve trafik planlama, iÅŸletme süreçleri eÄŸitimi ve bakım kontrol yönetimi alanlarında müÅŸavirlik hizmetleri veriyoruz.

Sistem Entegrasyon MühendisliÄŸi

Farklı teknolojilerin ve alt sistemlerin bir arada bulunduÄŸu ve tek bir sistem olarak inÅŸa edilecek raylı sistem hatları için; ekipman ve teknoloji seçimi, tasarım kriterleri, kapasite hesaplamaları, alt sistemlerin entegrasyonu, test süreçleri ve devreye alma hizmetlerini kapsayan “Sistem Entegrasyon MühendisliÄŸi” hizmeti sunuyoruz.

RailwayTurkey: Ä°stanbul için raylı sistemlerin öneminden bahseder misiniz? Devam eden raylı sistem projelerinde Metro Ä°stanbul’un stratejik önemini nasıl görüyorsunuz?

Özgür Soy: Ä°stanbul, sürekli artan nüfusu ve geniÅŸleyen yapısı ile dünyanın en kalabalık metropollerinden biri haline geldi. Tüm metropollerde olduÄŸu gibi trafik yoÄŸunluÄŸu da Ä°stanbul’un en önemli gündemlerinden biridir. Raylı sistemler çok fazla sayıda yolcuyu minimum kaynak tüketerek, doÄŸayı kirletmeden ve kent yüzeyinde yer kaplamadan taşıyan en ekonomik ve çevreci ulaşım modudur.  Sürdürülebilir kentsel bir yaÅŸam için raylı sistem ağının geniÅŸletilmesi ve ÅŸehrin her yanına eriÅŸmesi zaruri hale geldi. Bu sebeple diÄŸer tüm ulaşım modlarını raylı sistemleri besleyen ilave unsurlar haline getirerek, raylı sistemleri kentsel ulaşım sisteminin omurgası haline getirmeyi hedefliyoruz.

Metro Ä°stanbul, tek başına Türkiye’deki raylı sistemlerin taşıdığı toplam yolcu sayısı kadar yolcu taşıyor. Bu da Metro Ä°stanbul’un neden sadece Türkiye’de deÄŸil de, bölgesinde de öncü konumda olduÄŸunu gösteriyor.

Metro Ä°stanbul, Ar-Ge Projeleri Ä°le Ön Planda

RailwayTurkey: Ar-Ge, dijitalleşme konularında neler yapıyorsunuz?

Özgür Soy: Tecrübe ve tasarım gücüyle yeni ve yerli teknoloji geliÅŸtirme anlayışını benimseyerek; araÅŸtırma-geliÅŸtirme, tasarım ve inovasyon çalışmalarına ayrı bir önem ve deÄŸer veriyoruz.

Bu doÄŸrultuda yeni ürün, araç ve parça üretmek; yeni proses ve sistemler ortaya koymak, var olan sistemleri daha da geliÅŸtirmek için çalışmalarımıza ve yatırımlarımıza devam ediyoruz. Ar-Ge faaliyetleri kapsamında sürdürdüÄŸümüz projelerimizi ÅŸöyle sıralayabiliriz:

-Yeni Nesil Raylı Sistem Araç Üretimi

-Raylı Sistem Aracı Kontrol Sistemi ve Yazılımı

-Yerli Sinyalizasyon Projesi

-Mevcut Araçların Yedek Parçalarını YerlileÅŸtirme Projesi

-Raylı Sistem Altyapılarını Yerlileştirme

-Hareketli Katener Sistemi Tasarımı

-Yürüyen Merdiven Basamak Zinciri Geri Kazanımı

-Raylı Sistem Araç Parçaları Tasarımı Ve Üretimi

-Otomatik Makas Sistemleri YerlileÅŸtirme

-Stretch LCD Tabanlı Yolcu Bilgilendirme Sistemi

-Tren Hız Yörüngelerinin Optimizasyonu ve Rejeneratif Frenleme Enerji Geri Kazanımı

-Raylı Araç Fren Sistemi Test Ünitesi

-Demiryolu Sabit Ray YaÄŸlama Sistemi

-Sefer Planlama Yazılımı

-Metrolarda Hava Kalitesi Ölçüm ve Ä°zleme

•    Yerli sinyalizasyon projemiz,

Raylı sistem alanında stratejik bir öneme sahip olan sinyalizasyon sistemlerinin yerli kaynaklarla geliÅŸtirilmesi için önemli adımlar gerçekleÅŸtirilmiÅŸtir. Ülkemizin önde gelen teknolojik kurumları olan ASELSAN ve TÜBÄ°TAK firmaları ile birlikte çalışma yaparak yerli CBTC sinyalizasyon sistemini geliÅŸtiriyoruz. GeliÅŸtireceÄŸimiz ilk sistem Kirazlı-Halkalı Metro Hattı’mızda uygulanacak.

•    PAKS Projemiz

Peron Ayırıcı Kapı Sistemlerinin geliÅŸtirilip üretilmesi konusunda Panasonic firması ile konsorsiyum anlaÅŸması imzaladık. Çekmeköy-Sultanbeyli Metro Hattı PAKS sistemini bu konsorsiyum yapacak. OluÅŸturduÄŸumuz konsorsiyumla yurt içi ve yurt dışı projelerde rol alınmasını hedefliyoruz.

•     BaÅŸkanlığını yaptığımız Ortak araç platformu oluÅŸumu

Raylı sistem araçlarının alım maliyetini düÅŸürmek, yedek parçada dışa bağımlılığı azaltmak ve yetkin teknik eleman sayısını artırmak amacıyla Türkiye’nin 5 büyük ÅŸehri Ä°stanbul, Ankara, Ä°zmir, Antalya ve EskiÅŸehir’in katılımıyla 2020 yılında Ortak Araç Temin Komisyonu kuruldu. Komisyon tarafından ÅŸu ana kadar metro, hafif metro ve tramvay araç alımlarında kullanılmak üzere her bir araç modeli için tip ÅŸartnameler ÅŸu ana kadar oluÅŸturuldu.

Özgür Soy kimdir?:

1970 yılında doÄŸmuÅŸtur. Alman Lisesi’ndeki eÄŸitimini takiben BoÄŸaziçi Üniversitesi’nde Makine MühendisliÄŸi Derecesi almıştır ve INSEAD’dan Ä°ÅŸletme Master Derecesi (MBA) sahibidir. Singapur Ä°ÅŸbirliÄŸi Programı kapsamında Singapur Hükümeti’nin verdiÄŸi bursla Liman Yönetimi Sertifikası Programı’nı tamamlamıştır. Halen Ä°stanbul Teknik Üniversitesi’nde Doktora tez aÅŸamasındadır. Kumport, Procter & Gamble, DHL, Schneider Electric, Arçelik, Borusan Lojistik, Trenkwalder gibi ÅŸirketlerde yönetim rollerinde görev almış olan Özgür Soy; Yeditepe Üniversitesi ve UludaÄŸ Üniversitesi’nde Uluslararası Lojistik Yönetimi Dersleri vermiÅŸ, Türkiye, Avrupa ve Orta DoÄŸu’da birçok seminere konuÅŸmacı olarak katılmıştır. 13 Åžubat 2020 itibari ile Ä°stanbul BüyükÅŸehir Belediyesi, Metro Ä°stanbul Genel MüdürlüÄŸü görevine atanan Özgür Soy, iyi derecede Ä°ngilizce ve Almanca bilmektedir.