Demir İpek Yolu’nda Söz Sahibiyiz

T.C. Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Adil Karaismailoğlu
2021 ve Sonrası Demiryolu Projeleri

Türkiye, hükümetlerimizin gücü ve iradesiyle son 19 yılda bütünsel kalkınmasını ateÅŸleyen bir ulaÅŸtırma ve altyapı hamlesi gerçekleÅŸtirmiÅŸtir. Tamamı stratejik adımlardan oluÅŸan proje ve yatırımlarımız, dünyanın en güçlü ekonomilerinden biri olmak hedefine giden yolda, ülkemizin geleceÄŸi için en saÄŸlam temelleri oluÅŸturmuÅŸtur. 19 yıllık bu büyük hamlenin en önemli bileÅŸenlerinden biri günümüz dünyasında en verimli ve konforlu ulaşım alternatiflerinden biri olan demiryollarında atılan adımlardır.

Hükümetlerimiz döneminde, ülkemizi demir aÄŸlarla örmek ÅŸiarıyla yola çıkarak, ulaşım ve haberleÅŸme konusunda yaptığımız 1 Trilyon 96 milyar liralık yatırımın %19’u demiryollarına ayrılmıştır. Bu zaman zarfında 10 bin 959 kilometrelik demiryolu ağımız 12 bin 803 kilometreye çıkarken, demiryolları yatırım oranımız da 2003’de %33 iken, 2020’de %47’ye yükselmiÅŸtir.  Bu oranın 2023 yılı itibariyle de %60’a ulaÅŸtırılması hedeflenmektedir.

Yapımı devam eden demiryolu hattı inÅŸaatlarımız kapsamında 3 bin 872 kilometre hattın bin 889 kilometresi yüksek hızlı tren hattı, bin 662 kilometresi de hızlı tren hattından oluÅŸmaktadır. 337 kilometrelik konvansiyonel demiryolu hattımızın da inÅŸası sürmektedir. Devam eden önemli demiryolu hatlarımızı, Ankara-Sivas YHT, Ankara-Ä°zmir YHT, Halkalı-Kapıkule Hızlı Tren Hattı, Bursa-YeniÅŸehir-Osmaneli hızlı tren hattı, Konya-Karaman-Ulukışla hızlı tren hattı, Aksaray-Ulukışla-Yenice hızlı tren hattı, Mersin-Gaziantep hızlı tren hattı ve Adana-Antep hızlı tren hattı ÅŸeklinde sıralayabiliriz.

Son 19 yılda sinyalli hat uzunluÄŸumuz %172, elektrikli hat uzunluÄŸumuzu da %180 oranında artırdık. Türkiye’yi Yüksek Hızlı Tren yolu hattı iÅŸletmesinde Avrupa’da 6., Dünya’da da 8. Ülke haline getirdik.

Mevcut hatlarımızın yenilenmesini de içeren bu süreci 2020 yılı Ekim ayında gerçekleÅŸtirdiÄŸimiz Türk Demiryolu Zirvesi’nde “Demiryolu Reformu” olarak ilan ettik. Ülkemizdeki demiryollarının iyileÅŸtirilmesi, yaygınlaÅŸması ve tüm diÄŸer ulaşım modları ile koordineli bir ÅŸeklide geliÅŸtirilmesini hedefliyoruz. Türkiye’yi ülke içinde olduÄŸu kadar bölgesinde, hatta dünya ölçeÄŸinde bir demiryolu devine dönüÅŸtürmek üzere çalışmalarımız aralıksız olarak devam edecek.

Demir Ä°pek Yolu’nda Söz Sahibiyiz

Türkiye bugün Çin’den Londra’ya giden Demir Ä°pek Yolu’nun Orta Koridoru’nda hakimiyet kurmuÅŸ bir lider ülkedir. Dünyanın önde gelen demiryolu hattı ve lojistik merkezlerinden biri olma yolunda ilerleyen ülkemiz, kısa vadede bu hedefine de ulaÅŸacaktır.  Bu çerçevede Demir Ä°pek Yolu Orta Koridoru üzerinde 2017 yılında hizmete açtığımız Bakü-Tiflis-Kars demiryolu hattımızda baÅŸlangıçtaki yıllık 1 milyon ton yük taşımasını 2024 yılında 3 milyon tona çıkaracağız. Bugüne dek 11 tanesini açtığımız, toplam 25 lojistik merkezle gücümüzü artıracağız.  

Demiryollarını Modernize Ediyoruz

Bugüne kadar demiryolu hatlarının %46’sını elektrikli hale getirdik, 2023 yılındaki hedefimiz bu oranı %77’ye yükseltmek. Aynı ÅŸekilde yine demiryollarımızdaki sinyalizasyon oranını %53’e çıkarttık. 2023’deki hedefimiz ise %77’dir.

Demiryolu kullanımını sadece ÅŸehirlerarası ve ülkeler arası ulaşımda deÄŸil, kent içi raylı sistemlerde de hızla yaygınlaÅŸtırıyoruz. Bugüne kadar Türkiye genelinde 312 kilometrenin üzerinde kent içi raylı sistem hattı inÅŸa ettik. Sadece Ä°stanbul’da bugüne kadar 80 kilometrelik raylı sistemi tamamlarken, yapımı devam eden raylı sistem projelerinin uzunluÄŸu 91 km’dir. Ä°stanbul’un yanı sıra Ankara, Kocaeli, Kayseri, Bursa, Afyonkarahisar, Gaziantep gibi ÅŸehirlerimizde kent içi raylı sistem yatırımlarımız sürüyor.

2021 Hedeflerimizi Yükselttik

2021 yılında YHT ile 9,3 milyon, Marmaray’la 150 milyon, BaÅŸkentray’la da 13,5 milyon yolcu taşımayı hedefliyoruz. TCDD Taşımacılık A.Åž. tarafından 29,4 milyon ton, özel demiryolu tren iÅŸletmecileri tarafından 5,1 milyon ton olmak üzere toplam, 34,5 milyon ton yük taşınması amaçlanıyor. Gaziantep BüyükÅŸehir Belediyesi için de bu yıl banliyö araçlarının imalatına baÅŸlıyoruz.

E5000 Milli Elektrikli ana hat lokomotifi prototip çalışmaları 2021 yılında da devam ederken, bir yandan Milli Elektrikli Tren Seti’nin seri üretimine baÅŸlayacağız. 225 km/saat hıza sahip hızlı tren projesi tasarım çalışmaları, 85 adet Milli Yük Vagonu’nun seri üretimi ve Milli Banliyö Tren Seti tasarımının tamamlanarak prototip imalatına baÅŸlanması da 2021 yılı planlarımız içerisinde. Hibrit Manevra Lokomotif prototip üretim çalışmaları ile Yeni Nesil Cer Sistemi ve Tren Kontrol Sistemi (TCMS) tasarım projesi de bu yılın çalışma programına aldığımız adımlar arasında.

2021 projelerimiz bu saydıklarımızla bitmiyor;

120 km/saat hız yapabilen Yeni Nesil H Tipi Yük Vagonu Boji tasarımı ve prototip imalatı gerçekleÅŸtirilecek.

Ankara-Sivas Yüksek Hızlı Tren Hattını Hizmete Açacağız
102 km’lik Konya-Karaman HT hattının sinyalizasyon çalışmalarını tamamlayarak, hızlı tren iÅŸletmeciliÄŸine geçeceÄŸiz.

Ankara-Ä°stanbul YHT koridoru üzerindeki 14 km’lik DoÄŸançay ripajını tamamlayacağız.

26 km’lik Gaziray projesini tamamlayarak hizmete alacağız.

Konyaray projesinin hazırlık çalışmalarını tamamlayarak ihalesini yapacağız.

13 km (3 adet) iltisak hattını tamamlayacağız.

Adapazarı-Karasu Limanları ve Sanayi Tesisleri Demiryolu BaÄŸlantısı’nın kalan altyapı iÅŸlerinin ikmali ve üst yapı ve elektromekanik sistemler inÅŸaat iÅŸleri ihalesini gerçekleÅŸtirerek yapımına baÅŸlayacağız.

2023’e Kararlılıkla Yürüyoruz

Demiryolu hattı ile birlikte motor, lokomotif ve vagon üretiminde yerlilik ve millilik oranlarımızı her geçen gün artırıyoruz. TÜLOMSAÅž, TÜDEMSAÅž ve TÜVASAÅž’ ÅŸirketlerini, TÜRASAÅž çatısı altında birleÅŸtirdik. Türkiye raylı sistem sektöründe, demiryolu araçlarının üretiminde, lokomotif kurum olma hedefiyle sektör paydaÅŸlarını bir çatı altında toplayarak, sinerji oluÅŸturmayı amaçladık. Böylelikle millî tasarıma sahip ürünleri geliÅŸtirmeyi ve sayısını artırmayı istiyoruz. Bu ürünleri dünya pazarına açıp, marka deÄŸeri kazandırmak niyetindeyiz.

KurduÄŸumuz Raylı Ulaşım Teknolojileri Enstitüsü ile yerli ve millî demiryolu hamlemizi daha da hızlandıracağız.

Millî Elektrikli Tren Setleri üretimi çalışmalarından edinilen tecrübeler ile 225 km/saat hızında Elektrikli Tren Seti Proje çalışmalarına baÅŸladık. Prototipi 2022 yılında tamamlamayı ve 2023 yılında seri üretimine geçmeyi planlıyoruz. Yüksek hızlı treni Türkiye’de yerli ve milli kaynaklarla üreteceÄŸiz.

2023’te ayrıca, bugün demiryollarındaki 30 milyon ton yük taşıma kapasitesini, 45 milyon tona, 2028’de de 150 milyon tona çıkaracağız.

Gayemiz, Cumhuriyetimizin yüzüncü kuruluÅŸ yıldönümünde, demiryolu araçları imalatında yerliliÄŸi ve milliliÄŸi artırmış; dışa bağımlılığı azaltmış bir ülke haline gelmiÅŸ olmak. Raylı sistem araçlarındaki kritik bileÅŸenleri milli imkanlarla tasarlayıp üretirken aynı zamanda ürün ve süreçlerde dijitalleÅŸmeye daha fazla ağırlık vereceÄŸiz.

Bakanlığımızın 2023 vizyonu doÄŸrultusunda demiryolu sektör payının 2023 yılında yolcuda yüzde 3,8’e, yükte yüzde10’a, 2035’te ise yolcuda yüzde 15’e, yükte yüzde 20’ye çıkaracağız.

Ulusal Akıllı Ulaşım Sistemleri Strateji Belgesi ve 2020-2023 Eylem Planı’nda da yer aldığı üzere, demiryolu yatırımlarımızda; seyahat sürelerini azaltırken, trafik güvenliÄŸini artıracağız. Mevcut yol kapasitelerini daha etkin ve daha verimli kullanacağız. Enerji verimliliÄŸini artırarak ülkemizin ekonomisine katkı saÄŸlayacağız ve çevreye verilen zararları en aza indireceÄŸiz.

Modlar Arası Entegre Ulaşım Dönemini BaÅŸlatıyoruz

Ülkemizdeki kara, hava, demir ve denizyolu ulaşımında ekonomik avantajlar getirecek olan ‘multi modlu’ bir ulaşım stratejisi belirledik. Önemli üretim, iÅŸtiham ve dağıtım noktalarındaki ulaşım modlarımızın birbirleriyle bütünleÅŸik olarak bir aÄŸ ve hat oluÅŸturulmasına ağırlık veriyoruz. Yani, denizyolu ile limanlarımıza gelen yük ve yolcularımızın ulaşımlarının devamı, kara, hava veya demiryolları ile saÄŸlanabilecek.

Raylı Sistemlerle Çevre Dostu Ulaşım

Demiryollarının karayollarına göre; yapım maliyeti 3,5 kat, arazi kullanım oranı; 2,7 kat, iÅŸletme maliyeti 2,4 kat, karbon salınım miktarı 88 kat daha düÅŸüktür. Demiryolları yük taşıma kapasitesi karayollarına kıyasla çok daha yüksektir. Demiryolları, gürültü eÅŸiÄŸi, kara ve havayollarına göre düÅŸüktür. Demiryolları, olumsuz iklim koÅŸullarından diÄŸer ulaşım modlarına göre daha az etkilenmesi nedeniyle ulaşım güvenliÄŸinin daha yüksek olduÄŸu bir seçenektir.  Demiryollarının bu özelliÄŸi nedeniyle, maddi ve manevi maliyetleri olan kazalar diÄŸer ulaşım seçeneklerine göre daha az yaÅŸanmaktadır.

Yolcu ve yük taşımacılığında, Avrupa ve Asya arasında demiryolu köprüsü haline gelen Türkiye, üretim ve tedarik açısından dünyanın yükselen coÄŸrafyalarının merkezindeki konumuyla giderek daha iddialı bir lojistik güç haline gelecektir. UlaÅŸtırma ve Altyapı Bakanlığımız bu vizyon doÄŸrultusunda gereken yatırımları ve yüksek nitelikli projeleri art arda hayata geçirmeye devam edecektir.