FiÅŸ Konnektör Üreticileri Katma DeÄŸer Yaratıyor 

Artan maliyet ve hızlı teslim baskısı sadece mekanik mühendisliÄŸi alanında hissedilmez. Raylı taşıt üreticileri de bu zorluklarla karşı karşıyadır, tıpkı elektriksel baÄŸlantı ve kablolama konusunda olduÄŸu gibi.

Her tip ve boyutta geçmeli konnektörler yıllardır demiryolu araçlarında kullanılmaktadır. Sanayi tipi konnektörler ve M12 fiÅŸ konnektörler bu endüstride oldukça yaygındır. Konnektörler birçok farklı amaçla kullanılır; veri iletimi ve sensör/aktüatör kablolarında hem özel montajlı M12 konnektörler hem de konnektörlü kablolar kullanılır. Profinet, CANopen veya MVB (Çok fonksiyonlu Araç Bus’ı) gibi aÄŸ ve fieldbus sistemlerine yönelik sistem kabloları sensör ve aktüatör kabloları kadar kolay uygulanır. 

Sanayi tipi geçmeli konnektörler ve karşılık gelen kontak ara parçaları farklı amaçlarla demiryolu taşıtının hem içinde hem dışında kullanılır. Demiryolu taşıtlarında bulunan sanayi tipi endüstriyel muhafazalar hem güç hem veri iletimi yapar. Taşıtların içinde kontaklar genellikle montaj çerçevesinin üzerine ek bir muhafaza gerektirmeden monte edilir. 

Konnektörlü M12 kablolar maliyet tasarrufu saÄŸlar 

M12 serisi yuvarlak fiÅŸ konnektörler oldukça ekonomiktir. Eski demiryolu sistemleri sıklıkla harici teknisyenler veya alt yükleniciler tarafından sıkılan manüel montajlı geçmeli konnektör kullanırdı. Kalıplı M12 kablolar çok daha iyi bir çözümdür. Kalıplı M12 geçmeli konnektörler hem daha ekonomiktir hem de montaj, kalibrasyon ve test gibi ek süreçler gerektirmez. 

ÇoÄŸu demiryolu taşıtında yüzlerce geçmeli konnektör kullanıldığı düÅŸünüldüÄŸünde sadece montaj için birkaç düzine iÅŸ günü tasarruf saÄŸlanabilir. Demiryolu endüstrisinin güvenilir partneri olan Phoenix Contact elektriksel olarak test edilmiÅŸ kalıplı M12 kablolar saÄŸlamaktadır. Bu demiryolu taşıtında uzun ve maliyetli sorun giderme süreçlerini ortadan kaldırır. M12 serisi geçmeli konnektörlerin  baÅŸka avantajları da vardır. Tüm geçmeli konnektörler montaj ve servis sürelerini büyük ölçüde kısaltan Speedcon hızlı kilitleme teknolojisi ile donatılmıştır. Basit tak-ve-çevir prensibi montaj teknisyenlerinin konnektörleri vidalamak için zaman harcamasına gerek bırakmaz. 

Komponent malzemesi anlamında M12 geçmeli konnektörler demiryolu endüstrisine özgü tüm yangın koruma standartlarına uygundur. Kontak taşıyıcı ve kalıplamada kullanılan PA66 plastiÄŸi NF F 16-101/102’ye göre I=2/F=2 sınıflandırmasına uygundur. Bu sınıflandırma Avrupa’da Mart 2013’ten beri yürürlükte olan DIN EN 45545-2’nin bir parçasıdır ve demiryolu taşıtlarındaki elektromekanik komponentlerin izolasyon malzemelerinin yangına karşı direnç özelliklerini tanımlar. Dolayısıyla kalıplı M12 kabloların kullanımı ilgili yönetmeliklerle tam uyumludur. 

Demiryolu gereksinimlerine uyarlanmış müÅŸteriye özel çözümler 

Demiryolu taşıtları farklı uzunluklarda kalıplı M12 kablo gerektirdiÄŸi için konnektör üreticileri demiryolu sistemlerinin ihtiyaçlarına özel ürünler sunmaktadır. Bununla birlikte tren üreticilerinin Phoenix Contact’tan saÄŸladığı katma deÄŸer bununla sınırlı deÄŸildir. MüÅŸteriye özel baskılı etiketler, demiryolu kullanımı için tasarlanmış ısıyla daralan makaronlar ve geçmeli konnektörlerde farklı renkte kalıplar sunulanlardan bazılarıdır. 

Üst seviye katma deÄŸer anlamında diÄŸer tip geçmeli konnektörlerin montajı için opsiyon olma ihtiyacı da vardır. Bunlar arasında sanayi tipi endüstriyel geçmeli konnektörler için kontak ara parçaları da vardır. HC-M-EMV-BU ve HC-M-EMV-ST (DQuintax’), HC-M-08-GBIT-BUC ve HC-M-08-GBIT-STC gibi modüler ara parçalar (QGigabit modül) demiryolu sistemlerinde sıkça kullanılır ve uygunlukları kanıtlanmıştır. 

Phoenix Contact bu geçmeli konnektör ara parçalarını ayrı bir komponent olarak deÄŸil de tam montajlı olarak sunan ilk firmadır. Böylece elektrik mühendisi veya planlamacı araç içi kablolamada tek bir üreticiden tek bir ürünle muatap olur. Phoenix Contact’ın sunduÄŸu diÄŸer kalıplı M12 kablolarda olduÄŸu gibi bu ürünler elektriksel olarak test edilmiÅŸtir. Kategori 5 veya üzeri veri iletim özellikleri de tam olarak test edilir ve müÅŸteri isterse herbir ürün için ayrı bir test kaydı saÄŸlanabilir. 

Yüksek veri hızları ve X-kodlu M12 

Demiryolu endüstrisi veri kablolarında 10-Gigabit Ethernet ile bu trende uymuÅŸtur. X-kodlu M12 geçmeli konnektörler saÄŸlamlıkları, darbe ve titreÅŸime dayanımları ile bu anlamda oldukça uygundur. YerleÅŸik bilgi-eÄŸlence sistemlerinde artan ihtiyaçlar tren üreticilerini 10 Gigabit Ethernet kullanımına zorlamaktadır. Gittikçe daha fazla cihaz tedarikçisi ürünlerini X-kodlu M12 arayüzlerine uyacak ÅŸekilde sunmaktadır. ÖrneÄŸin demiryolu sistemleri için tasarlanmış yeni switch’lerde X-kodlu M12 zaten yer almaktadır. 

Bir ürün gamı güncellendiÄŸinde bu aynı zamanda tüm kablolama altyapısının da güncellenmesini gerektirir. Phoenix Contact’ın bunun için çok iyi çözümleri vardır. 4 çift Kategori 7 Ethernet kabloları, X-kodlu M12 geçmeli konnektör ve modüler Gigabit modül kullanılarak taşıyıcı baÄŸlantıdan aÄŸ switch’ine kadar güvenli baÄŸlantı kolaylaşır. Belirgin etiketlerle birlikte bu deÄŸiÅŸim iÅŸlerinin tüm tren için çok daha hızlı yapılmasını saÄŸlar. 

Özet 

Yüksek kaliteli elektriksel baÄŸlantı sistemlerinde demiryolu taşıtı üreten firmalar konnektör üreticilerinden gittikçe daha fazla özel kablo çözümü talep etmektedir. Phoenix Contact demiryolu endüstrisi müÅŸterilerine tam istedikleri katma deÄŸeri sunmaktadır. M12 kablolarla kombine kullanılan geçmeli konnektörler sayesinde manüel montaj ve arkasından gelen sorun giderme çabaları ortadan kalkar, zaman ve maliyet tasarrufu saÄŸlanır. 

Demiryolu endüstrisinde tek elden alışveriÅŸ - tedarikçi sayısının azalması 

Birkaç iyi tedarikçiye odaklanmak demiryolu endüstrisinde klasik makine mühendisliÄŸinde olduÄŸu gibi büyük tasarruflar saÄŸlar. Tasarruflar ürünlerin kendilerinin ötesinde endirekt maliyetleri de azaltır - örneÄŸin tedarikçi yönetimi. Bu anlamda tedarikçinin tren üreticisinin ihtiyaç duyduÄŸu ürün gamlarının birden fazlasını temin etmesi önemlidir. Phoenix Contact’ın kapsamlı ürün gamı anlatılan geçmeli konnektörlerin yanında demiryolu sistemlerinde kullanılan diÄŸer birçok ürünü de kapsar, örneÄŸin: 

• Klemensler
• Etiketleme malzemeleri
• Montaj malzemeleri
• Aşırı gerilim koruma komponentleri
• Güç kaynakları
• Röleler ve arabirim teknolojisi
• Kablosuz komponentler
• Aletler 

Bununla birlikte bir dizi ürün kendi başına tedarikçiyi demiryolu endüstrisine uygun yapmaz. En önemli konu Uluslararası Demiryolu Endüstrisi (IRIS) onaylarına sahip olmaktır (Åžekil 4). Bu üreticilerin ve tedarikçilerin kalite yönetim sistemleriyle direkt ilgilidir. UNIFE IRIS standardını ISO 9001 bazında uygulamış ve bazı demiryoluna özgü kriterler getirmiÅŸtir. Phoenix Contact 2009’dan beri IRIS onaylıdır.

Hande Kongaz BaÅŸtürk
Elektrik Yük. Mühendisi - M.Sc, B.Sc. Electrical Engineer
Cihaz & Saha BaÄŸlantı Sistemleri Ürün Yönetmeni - Product Manager-Device and Field Connection Systems-Phoenix Contact Elektronik Tic. Ltd. Åžti.