ASELSAN Raylı Sistem Çözümleri 

Çekiş (Cer) Sistemi 

ASELSAN tarafından metro ve tramvay başta olmak üzere hafif raylı araçlar için çekiş invertör birimi geliştirilmiştir. Modüler mimariye sahip, yeni nesil IGBT teknolojisi ve DSP tabanlı kontrol elektroniği içeren birim, nominal 750V DC giriş hat geriliminden beslenen araçlar için maksimum 600kW çekiş gücü üretebilmektedir. İleri ve esnek kontrol algoritmaları sayesinde, farklı AC tipteki motorları yüksek verimlilikte ve hassasiyette kontrol edilebilmektedir. Rejeneratif frenleme, kayma/kızaklama giderme, paralel AC motor kontrolü,  yedekli çalışma, yüksek akım ve gerilim koruması ve yüksek verimli anahtarlama teknikleri özgün olarak geliştirilen algoritmalardan başlıcalarıdır. Çekiş invertör birimi, %96 verimlilikte olup, EN50155, EN50125, EN50163, EN50121, EN61287, EN61377gibi raylı araç standartlarına uygun olarak geliştirilmiştir. 

Tren Kontrol ve Yönetim Sistemi (TKYS) 

Tren Kontrol ve Yönetim Sistemi kapsamında raylı ulaşım araçlarının en önemli bileşenlerinden,  yüksek emniyet ve güvenilirlik seviyesine sahip bilgisayar donanım, yazılım ve kontrol algoritmaları geliştirilmektedir. Modüler yapıda tasarlanan Tren Kontrol ve Yönetim Sistemi bilgisayarı (Görevsayar TYKB) raylı ulaşım araçları için kabul görmüş standartlarca (IEC61508, EN50155 gibi) tariflenen yüksek emniyet (SIL-4 seviyesi) ve güvenilirlik seviyelerine sahip olup; mimarisi, kontrol, emniyet ve güvenilirlik algoritmaları, donanımı ve gömülü yazılımı ile tümüyle özgün olarak geliştirilmektedir. Görevsayar TYKB üzerinde gerçek zamanlı QNX işletim sistemi çalışmaktadır. 

Görevsayar TKYB, yüksek emniyet seviyesine sahip bilgisayarların sahip olması gereken yedekli karar verme yapısına (2oo3) sahip işlemci kartı donanımına sahiptir. SIL-4 emniyet seviyesine sahip işlemci kartında üç adet birbirinden bağımsız çalışabilen, çift çekirdekli, 1 GHz hızında ARM tabanlı işlemci bloğu bulunmaktadır. Görevsayar TKYB, sahip olduğu iki işlemci kartı ve iki güç kaynağı donanımları ile yedekli yapıya sahip bir üründür. Bu sayede, yüksek emniyet seviyesinin yanında yüksek kullanıma hazır olma özelliği göstermektedir. Aynı zamanda sahip olduğu çalışırken takılabilir sökülebilir fanlar ile fan hatası durumunda fan değiştirilerek çalışmaya devam edebilme özelliğine sahiptir. 

Geliştirilen yüksek emniyet seviyesine sahip Görevsayar TKYB donanım, yazılım ve algoritmalarının, trenlerde, merkezi kontrol birimi ve sinyalizasyon araç üstü ekipmanı gibi kritik görevlerde kullanabileceği öngörülmektedir. 

Ankara Metrosu Modernizasyon Çalışmaları 

Ankara Büyükşehir Belediyesi ile ortak yürütülen proje kapsamında, projeye tahsis edilen üçlü metro setine yönelik araç modernizasyon çalışmalarına başlanmıştır. 

Bu çalışmalar kapsamında ilk olarak araç üzerindeki mevcut alt sistemlerden, çekiş sistemi (motor ve dişli kutusu dahil), TKYS, fren sistemi, yardımcı güç üniteleri, akü kutuları, elektrik kabinetleri, kablaj, pnömatik devreler ve borular gibi araç altında bulunan alt sistemler sökülmüştür. Araç altında yer alan bileşenlerin ve bağlantı yerlerinin üç boyutlu katı modelleri oluşturulmuştur. Sökülen alt sistemlerin yerine takılacak olan bileşenler için ASELSAN tarafından yeniden yerleşim çalışmaları yapılmıştır. Bu kapsamda güç ve haberleşme kablajı ile pnömatik borulama baştan yeniden tasarlanmıştır. ASELSAN tarafından geliştirilen Çekiş Sistemi, Tren Kontrol ve Yönetim Sistemi, Yardımcı Güç Ünitesi ile tedarik edilen fren sistemi araca entegre edilmiştir. Bundan sonraki dönemde araç statik ve dinamik testleri tamamlandıktan sonra sinyalizasyon sistemi ile entegrasyon aşamalarına geçilecektir. 

Proje tamamlandığında, Ankara Metro İşletmesi envanterinde bulunan ve M1 (Kızılay- Batıkent) hattında çalışan, kullanım ömrü dolmak üzere olan üçlü metro araç seti; araç gövdesi ve boji (tekerlek sistemi) haricinde, tümüyle ASELSAN tarafından modernize edilerek araçların kullanım ömrünün 20 yıl daha uzatılması sağlanacaktır. 

ERTMS Seviye 1/2 Araç Üstü Tren Koruma (ATP) Sistemi 

Yüksek hızlı, konvansiyonel ve yük trenlerinin, demiryolu hatlarında güvenli olarak ilerlemelerini sağlayan ERTMS (European Rail Traffic Management System) araç üstü tren koruma (ATP) sistemine yönelik ASELSAN’da, tasarım ve geliştirme faaliyetleri yürütülmektedir. Geliştirilen sistem, ERTMS 1 ve 2 seviyelerine sahip hatlarda çalışacak ve SIL 4 güvenlik seviyesine sahip olacaktır. Proje, ülkemizde yenilikçi ürün kapsamında TÜBİTAK desteği almaya hak kazanmıştır. Projenin, sertifikasyon çalışmalarıyla birlikte 3 yıl içerisinde tamamlanması hedeflenmektedir.  En güncel teknolojilerle tasarlanan, modüler ve esnek mimariye sahip sistem sayesinde, ülkemiz ve Avrupa raylı araç pazarına yönelik ATP sistem ihtiyaçlarının karşılanması hedeflenmektedir.

ASELSAN Hakkında:  

Türk Silahlı Kuvvetlerini Güçlendirme Vakfı’na (TSKGV) ait bir kuruluş olan ASELSAN elektronik teknolojileri ve sistem entegrasyonu alanında; Türk Silahlı Kuvvetleri başta olmak üzere, yurt içi ve yurt dışındaki müşterilerine katma değeri yüksek, yenilikçi ve güvenilir ürün ve çözümler sunmaktadır. 

Türkiye’nin teknoloji firması olan ASELSAN, 3000’e yakın mühendis ve 5000’in üzerinde çalışanı ile birlikte, rekabetçi, güvenilir ve çevre dostu çözümler geliştirerek yurt içi ve yurt dışı pazarında sürdürülebilir büyümesini devam ettirmektedir. Bu kapsamda 2015 yılında 2200 Ar-Ge mühendisi ile 912 Milyon TL tutarında araştırma ve geliştirme projeleri yürütmüştür. 

ASELSAN, kendini kanıtlamış daha önceki projelerdeki sistem entegrasyon tecrübesini ve özellikle “güç elektroniği”, “motor sürme ve ileri kontrol algoritmaları”, “komuta kontrol” ve “görev bilgisayarı” uygulamalarından edinmiş olduğu bilgi birikimi ve deneyimi, Raylı Ulaşım Teknolojileri alanındaki kritik bileşenlerden olan ve yerlileştirme ihtiyacı duyulan raylı araç ve sinyalizasyon sistemlerine aktarmak üzere çalışmalar başlatmıştır. Bu kapsamda, Çekiş (cer) Kontrol Sistemi, Tren Kontrol ve Yönetim Sistemi, Ana Hat Sinyalizasyon Sistemleri alanlarında geliştirme faaliyetleri başlatılmıştır.