Yerli ve Milli Üretime Adanmış Ömürler-50 Dizayn Makine Başarı Hikayesi ve Kurucusu: Behzat Zeydan Dr. İlhami Pektaş

Yerli ve Milli Üretime Adanmış Ömürler-50

Dizayn Makine Başarı Hikayesi ve Kurucusu: Behzat Zeydan

Dr. Ä°lhami PektaÅŸ

1987 yılında Ostim Sanayi Sitesinde talaÅŸlı imalat sektöründeki hizmetlerine baÅŸlayan Dizayn Makina, 1990 yılından bu yana savunma sanayine alt yüklenici olarak çalışmaktadır. Dizayn Makina, 30 yıllık bilgi birikimi, AS9100, ISO 9001:2008, ISO 13485:2003, Tesis Güvenlik Belgesi, CE Tam Kalite güvence Sertifikası ve Tasarım Ä°nceleme Sertifikası Belgelerine sahip olup Savunma Sanayi, Havacılık Sektörü, Elektrik Sanayi, Otomotiv Sanayi, Gıda Sanayi, Isıtma ve Havalandırma Sanayi ile SaÄŸlık Sektörü’ne çeÅŸitli hassas parça üretimleri yapıyor. 2012 yılında devraldığı tescilli Cyborg markası ile diz, kalça protezleri, travma ve spinal ürünleri üretimine baÅŸlayarak medikal sektöründe de daima tercih edilen firma olmuÅŸtur.

Dizayn Makine kurucusu ve yönetim kurulu üyesi Behzat Zeydan ile baÅŸarı hikayesi ile ilgili bir söyleÅŸi gerçekleÅŸtirdik.

Behzat Bey sizi tanıyabilir miyiz?

Ben 27 AÄŸustos 1949 yılında Bitlis’te dünyaya geldim. Ä°lk ve ortaokulu Bitlis’te okudum, ortaokulu 3 yıl sanat okulu olarak okudum. Daha sonra endüstriyel lise torna tesviye bölümünü bitirdim.  Torna tesviye bölümünden mezun olduktan sonra ben makine mühendisi olacağım diye bir idealim vardı, idealimi gerçekleÅŸtirmek üzere Ä°stanbul’da Vatan Mühendislik Yüksekokulunun akÅŸam bölümüne girdim. Gündüz çalışmam gerekiyordu, gündüz çalıştım, akÅŸam bölümünde okuyarak 1975-1976 öÄŸrenim döneminde okulu bitirdim. Okuldan mezun olduktan sonra bir vesileyle Ankara’ya teyzemin yanına geldiÄŸimde, Ä°stanbul’dan tanıdığım bir arkadaşım YükseliÅŸ’te bir hocanın fabrikasına fabrika müdürü arandığını söyledi, beni tavsiye etmiÅŸler. DAMAÅž Laboratuvar Aletleri Fabrikasına Fabrika Müdürü olarak iÅŸe baÅŸladım. O fabrikada çalışırken, TAMSAÅž diye bir fabrikanın ÅŸeker fabrikalarından pancar mibzeri diye 2 bin adetlik bir iÅŸ aldıklarını duydum. O pancar mibzerinin çok hassas bir ekici tekeri vardı, bu ekici tekeri kim yapar dediklerinde birisi demiÅŸ ki, DAMAÅž fabrikasına gidin, orada çok hassas iÅŸler yapılıyor, bu tekeri orada yaptırabilirsiniz. Bana geldiler, bir gecede 10 adet numune hazırladık. Çok hassas 28 santimetre çapında 3 santim kalınlığında bir alüminyum teker, üzerinde 90 tane pancar mibzerinin tohumunun gireceÄŸi delikler var, o hassas iÅŸi bir gecede tamamlayarak müÅŸteriye teslim ettik. TAMSAÅž’ın iÅŸvereni Ali Yılmaz bana daha iyi ÅŸartlarda TAMSAÅž’ta çalışmamı teklif etti.  TAMSAÅž’ın o teklifi bana cazip geldi ve TAMSAÅž’ta Ali beyle beraber çalışmaya baÅŸladık. Yani Türkiye’deki ÅŸu anda yediÄŸimiz ÅŸekerde benim de emeÄŸim var, 2 bin adet pancar mibzerinin üretiminin yapıldığı fabrikada çalışmaya baÅŸladım. Bir süre sonra TAMSAÅž fabrikasında grev oldu, grev olduktan sonra Yenal Vasıflı Çelik Fabrikasına Fabrika Müdürü olarak geçiÅŸ yaptım. Yenal’da Libya’ya 1 milyon adet kürek ve 1 milyon adet kürek sapı iÅŸi alınmıştı, ben tam o iÅŸin baÅŸlangıcında Yenal’da Fabrika Müdürü olarak iÅŸe baÅŸladım. O ihalesi alınan 1 milyon adet küreÄŸin ve kürek sapının üretimini çok ciddi çalışmalarla zamanında baÅŸarıyla tamamladık. O çalışma bittikten sonra beni Genel Müdür olarak tayin ettiler, yaklaşık 4 sene Genel Müdür olarak da orada görev yaptım.

Dizayn Makine’yi kurma fikri nasıl geliÅŸti?

Daha sonra bir atölye açma, kendi iÅŸimi kurma fikri geliÅŸti, çünkü sanayide iÅŸ yapıp da çok pazar kazanan, fakat böyle hassas iÅŸ yapan insanları pek göremeyince dedim ki, bu piyasada kendimize bir yer ediniriz, çalışabiliriz. Dolayısıyla Zeydan Mühendislik unvanıyla bir atölye açtım, Büyük Sanayi’de Bulduk Pasajı’nda. O atölyeyi açtıktan sonra, bir yerde bir matkap tezgahı görmüÅŸtüm, matkap tezgahı üreticisi olalım fikri bende ağır bastı. Ali Yılmaz TAMSAÅž’tan ayrıldı, biz ortak olduk, Zeydan MühendisliÄŸi kapatıp Dizayn Makine MühendisliÄŸi kurduk.

Matkap tezgah imalatında 25 milimetre delik delebilen döner tablalı tezgahtan baÅŸka bir özellik daha kazandırdık tezgaha, 180 derece dönünce altına bir mengene ilavesi yaptık, tezgahın kendisinden mengene hazır oldu. Çünkü matkap tezgahlarında iÅŸ yapmak için tabla üzerine mutlaka bir mengene baÄŸlanır, o mengene iÅŸini de orada hemen çözmüÅŸ olduk, dolayısıyla tezgahın mengeli olarak üretimini yaptık, fakat satıcı firmalar bizi fazla desteklemediler. 1987 yılında OSTÄ°M’e geldim. Cevat Dündar Caddesi’nde 86 nolu atölyeyi kiraladık, sonra yanındaki atölyeyi kiraladık, daha sonra bu iki dükkanı satın aldık. Sonra daha da büyüyünce Dizayn Makine’yi 1700 metrekarelik fabrikaya çevirdik.

Savunma sanayi firmalarına iÅŸ yaparken kalite sistemimizi geliÅŸtirerek ISO 9001 ve AS9100 kalite yönetim sistemine dahil olduk. Sonra 2012 yılında bir vesileyle medikal sektörüne girerek diz ve kalça protezi üretimine baÅŸladık. Bazen de özel iÅŸler yaptık, mesela Renault fabrikasına helezon yayı yapan bir makine yaptık.

Daha sonra Devlet Demiryolları’nın birkaç ihalesine katıldım, bizim iÅŸleri çok beÄŸendiler. Sonra Ä°sa Apaydın TCDD Genel Müdürü oldu. Genel müdür olunca TCDD’nin ihtiyacı olan ve Japonya’dan satın alınması düÅŸünülen 100 adet makas motorunun yerli üretim yapılmasını istemiÅŸ. Bizi aradılar, ortağım Ali Bey ile beraber TCDD’de fabrikaya gidip makas motorunu gördük biz bu iÅŸi OSTÄ°M’de yaparız dedik  ve ihaleye girdik. Ä°ÅŸi almak için kar marjını düÅŸük tutarak teklifimizi verdik ve iÅŸ bizde kaldı, 100 adet makas motorunun üretimine baÅŸladık ve makas motorlarını Devlet Demiryolları’na teslim ettik. Makas motorları baÅŸarıyla çalıştı böylece ülkemizi ithalattan kurtardık.

Aynı ÅŸekilde TRT’de haberleÅŸme kutuları yapılıyordu, onlar da Ä°spanya’dan geliyordu. Biz o iÅŸe de girdik, yaptık, baÅŸarılı olunca daha sonra haberleÅŸme hassas kutularının çoÄŸunu da biz ürettik.

Åžu anda Dizayn Makine’de 45 kiÅŸilik kadromuzla yerli ve milli üretimlerimize devam ediyoruz. Åžimdi ikinci kuÅŸak da yetiÅŸti. Allah’ın izniyle, iÅŸte damadım Gürkan Bey, oÄŸlum Abdullah Zeydan Bey, kızım Ela Hanım ÅŸu anda Dizayn Makine Mühendislik’te bu hizmetleri yürüyor. Savunma sanayi alanında Aselsan, TAI, Roketsan, FNSS, MKEK, TÜBÄ°TAK-SAGE, Meteksan Savunma, diÄŸer sektörlerde ise TCDD, MAN, Petlas, AyesaÅŸ ve Merkez Bankası gibi bir çok kuruma hizmet veriyoruz.

Kendi iÅŸiniz haricinde Ostim’de baÅŸka nelerle uÄŸraşıyorsunuz?

2013-2016 yılında OSTÄ°M Organize Sanayi Bölgesi Denetim Kurulu üyeliÄŸi yaptım. 2016’dan sonra OSTÄ°M Organize Sanayi Bölgesi Yönetim Kurulu üyesi oldum üyeliÄŸim halen devam ediyor. OSTÄ°M ekosistemi içerisinde tabi ÅŸu anda Türkiye’de yaklaşık 355 OSB var, muhteviyat yönünden OSTÄ°M birinci sırada. OSTÄ°M’de Teknoparkımız var, 7 tane küme kurduk, teknik okullarımız var ve en sonunda da Ostim Teknik Üniversitesi ile taçlandırdık.

Üniversitemizde OSTÄ°M Yönetim Kurulu üyeleri olarak kendimizi gençlere adadık, çünkü OSTÄ°M Teknik Üniversitesinden mezun olan bir genç, OSTÄ°M Teknik Üniversitesi’nden o yetenekle, o unvanla mezun oluyor, dolayısıyla biz onlara emek sarf ediyoruz, bütün herkes el birliÄŸiyle onlara yardımcı oluyor. OSTÄ°M Teknik Üniversitesi bir Sanayi üniversitesi, Türkiye’de sanayinin içindeki ilk ve tek üniversite. Yani bizim ÅŸu andaki OSTÄ°M Teknik Üniversitesi’ndeki her bölümün OSTÄ°M’de bir karşılığı var. OSTÄ°M Teknik Üniversitesi’nde giriÅŸimci, projeci öÄŸrencilerimiz var. Mesela orada TEKNOFEST’deki yarışmalara katılan öÄŸrencilerimizin projeleri var, sabit kanat Ä°HA, drone, topraksız tarım, otonom araç, elektrikli araç ve ÅŸu anda en son projemiz de dikine havalanabilen Ä°HA projesi, yani çok baÅŸarılı iÅŸler yapılıyor.

Uluslararası tanınırlığı olan 7 tane baÅŸarılı kümelenmemiz var, mesela İŞİM Ä°ÅŸ ve inÅŸaat makineleri, Enerji, OSSA Savunma Havacılık, Ostim Kauçuk, Ostim Medikal, ARUS Raylı Sistemler ve HTK HaberleÅŸme Teknolojileri Kümelenmeleri. Yedi tane küme, bu yedi tane kümenin kuruluÅŸunda Orhan Aydın Beyin imzası var. Bu kümelerin ÅŸöyle büyük bir avantajı var. OSTÄ°M’in enleri bu kümelere, yani imkân ve kabiliyet yönünden, teknolojik bütün araç-gereç ve makine yönünden, makine parkı yönünden en güzel, en uygun ihracat yapabilen ve dünyaya kendini tanıtmış firmaların olduÄŸu kümelerimiz bunlar. Åžimdi inÅŸallah tasarlayıp üreten, üretirken de marka olan, marka olacak ÅŸekilde üretim ve ihracat yapan firma sayılarımızı çoÄŸaltacağız, üniversiteden bu yetenekte gençler yetiÅŸtireceÄŸiz ve sanayicilerimizle bu konuda inÅŸallah el birliÄŸiyle, gönül birliÄŸiyle hassas üretimler, güzel üretimler yaparak ülkemizin kalkınmasına katkı vereceÄŸiz.

OSTÄ°M Teknoloji AraÅŸtırma ve GeliÅŸtirme A.Åž. olarak rahmetli Sedat ÇelikdoÄŸan hocamın projelerini hocam 2016 yılında rahmetli olduktan sonra ben, rahmetli hocamın oÄŸlu Sezai ÇelikdoÄŸan ve Turan Erol hocamla beraber Yönetim Kurulu olarak bu projeleri devam ettiriyoruz. Bu projeler ülkemizin ihtiyacı olan çok deÄŸerli, çok önemli projeleri idi. Birinci proje MÄ°LRES, Rüzgar türbini projesi. Buna hocam çok emek sarf etti, Türkiye’de bu iÅŸi çok iyi bilen insanlarla bir ekip oluÅŸturdu ve bu projenin ilk etabı olan 500 kilovatlık bir rüzgar türbini yapıldı ve Ä°stanbul’da Terkos’ta çalışmaya baÅŸladı ve ÅŸu anda hala faal olarak orada çalışıyor. Ä°kinci projemiz DaÄŸ Kızağı Projesi üzerine çalıştı hocam, çok büyük katkıları oldu. Üçüncü projemiz, Sanal Fabrika projesi idi. Bu, OSTÄ°M’de tek fabrika hüviyeti taşıyan bir proje idi, halen o proje devam ediyor, hayata geçirilecek. Daha sonra, Ekoman endüstri projesi vardı. Dizayn Mühendislik olarak ben de katıldım ve o proje de baÅŸarıyla sonuçlandı. Sonra Endüstriyel Simbiyoz projesi vardı, yani bir atölyenin, bir iÅŸyerinin hurdasını-atığını bir baÅŸka iÅŸyeri normal ana girdi malzemesi olarak kullanarak atıklarının deÄŸerlendirilmesi projesiydi, o da OSTÄ°M’de ÅŸu anda baÅŸarıyla devam ediyor. Daha sonra Mustafa Åžahintürk, orduda 60 yıllık tecrübesi olan aÄŸabeyimizin IFF, radar ve füze projeleri vardı. IFF projesini ASELSAN’la sözleÅŸme imzaladık ve IFF dediÄŸimiz dost-düÅŸman tanıma sistemini yürüttük, sonuçlandırdık ve ASELSAN’a teslim edildi. Daha sonra elektromanyetik top projemiz oldu, o proje de Y Teknoloji, Hızal Elektronik Firması ile OSTÄ°M Teknoloji Firmamız da paydaÅŸ firma olarak beraber o proje gerçekleÅŸtirildi ve Deniz Kuvvetleri Komutanlığının envanterine girdi. Ondan sonraki en önemli projelerden birisi, milli muharip uçağın yıldırım testi projesi idi. Bu projeye Amerikalı bir firma talip olmuÅŸtu, Türkiye’de bu iÅŸi yapmaya muktedir. Hızal Elektronik Firması ve OSTÄ°M Teknoloji olarak TAÄ° ile sözleÅŸme imzalandı. Bir bina içinde 20 metre yukarıdan 1 milyon kilovat enerjiyle uçağın üzerine homojen bir enerji göndermek suretiyle bu uçağın yıldırım testi yapılması projesi de OSTÄ°M’in eserleri arasındadır. Yani OSTÄ°M Teknoloji AraÅŸtırma ve GeliÅŸtirme Firması olarak Türkiye’nin ihtiyacı olan, savunma sanayinin ihtiyacı olan projelerde de yer alıyoruz.

Gençlere tavsiyeleriniz nelerdir?

BaÅŸarılı olmanın 3 temel kriteri vardır ve bu 3 kriterin de mutlaka bir arada olması lazım. Nedir bu 3 kriter derseniz?  Bir, dürüstlük, güvenilirlik. Yani ÅŸahsiyet olarak sizin gözünüzün içine bakan kiÅŸi içinden ÅŸöyle diyecek, diyecek ki, bu karşımda duran insan çok dürüsttür, çok güvenilir bir insandır, bununla her yola gidilir, bununla her proje yapılır, o güveni vereceksiniz. Ä°ki, hangi konuda çalışıyorsanız onun uzmanı olacaksınız, o konunun en iyi bileni olacaksınız. Üç, çok çalışkan olacaksınız. Åžimdi bu 3 temel kriteri yan yana koyduÄŸunuzda birisi olmazsa sistem çöker, çalışmaz.

Tabii ki her geçen gün OSTÄ°M’in çıtası daha da yükseliyor, yani hiç durmak yok. DiÄŸer OSB’lere göre çok daha aktif durumdayız. Özellikle de üniversitemizin üzerinde titizlikle duruyoruz. Gelecekten ben çok ümitvarım, inÅŸallah ÅŸu anda yurt dışındaki ana sanayilerle de ilgili iÅŸ yapan fabrikalarımız, tesislerimiz, mühendislerimiz var. Bunlar büyüyecek, devam edeceÄŸiz, her geçen gün kaliteli, yetenekli mühendisler, iÅŸ adamları, ikinci nesil-üçüncü nesil kuÅŸaklar iÅŸe sahip çıkacak ve geleceÄŸimizi çok parlak görüyorum, inÅŸallah hiç durmak yok. OSTÄ°M’de zaten bunu elektrik tüketiminden de görüyoruz, hiç azalma yok sürekli artıyor. OSTÄ°M’de kaliteli iÅŸ yapan, iÅŸini tam yapan herkesin mutlaka iÅŸi vardır. Benim iÅŸim yok, ben iÅŸimi yapamadım, iÅŸte baÅŸarılı olamadım diyen kiÅŸiler varsa, o biraz önce anlattığım 3 temel konudan yoksun olarak hareket ettikleri için sıkıntı yaÅŸamışlardır. Dolayısıyla ben gelecekten ve gençlerimizden ÅŸu anda ümitliyim, inÅŸallah OSTÄ°M’le birlikte gençlerimiz Orhan Aydın BaÅŸkanlığında daha güzel yerlere gelecek ve böyle bir ekip çalışmasıyla inÅŸallah devam edeceÄŸiz hep beraber.

Kaynak: OSTÄ°M GAZETESÄ°