Elektra Elektronik Sanayinin Kalbini Oluşturan Reaktörlerin Doğru Seçilmesine Yönelik Önemli Tavsiyelerde Bulundu

Elektra Elektronik Sanayinin Kalbini OluÅŸturan Reaktörlerin DoÄŸru Seçilmesine Yönelik Önemli Tavsiyelerde Bulundu

DoÄŸru Reaktör Seçimi VerimliliÄŸi Artırıyor

BaÅŸta enerji sektörü olmak üzere tüm dünyada giderek daha fazla önem kazanan reaktör teknolojisi, geleceÄŸin sanayisinde belirleyici bir rol üstleniyor. Bir devreye reaktans saÄŸlayan kondansatör, düÅŸük direnç ve yüksek endüktans bir bobin anlamına gelen reaktörler gerek enerji kalitesi alanında kondansatörleri koruyup harmonikleri filtreliyor gerekse endüstri alanında motor sürücüleri ve motorları koruma görevini yerine getiriyor. Uzun iletim hatlarının yan etkilerinden korunmada da etkili bir konumda yer alan bu teknolojilerin seçiminde ise belli kriterler devreye giriyor. Bu noktada reaksiyon kinetiÄŸi, sıcaklık ve basınç koÅŸulları, reaktan uyumluluÄŸu, istenen ürün verimi ve seçicilik dahil olmak üzere reaksiyonun spesifik özelliklerini belirlemenin çok önemli olduÄŸuna dikkat çeken Elektra Elektronik Ar-Ge Transformatör Müdürü Ender Kasım, ilgili parametrelerin göz önünde bulundurulmaması durumunda sürecin de düzgün iÅŸlemeyeceÄŸinin altını çizdi.

Teknolojinin geliÅŸimiyle yarı-iletken kullanımı artıyor, bunların oluÅŸturduÄŸu yan etkilere yani harmoniklere karşı koruma saÄŸlayan reaktörlere ihtiyaç da yükseliyor. Türkiye’de alçak gerilim trafo ve reaktör sektörünün lider firması konumunda olan Elektra Elektronik, geliÅŸtirdiÄŸi yüksek teknolojili reaktörler ile birçok endüstriyel faaliyet alanına çözüm ortaklığı yapıyor. GeliÅŸtirdikleri teknolojilerle ülkemizdeki en prestijli projelerde yer aldıklarını belirten Elektra Elektronik Ar-Ge Transformatör Müdürü Ender Kasım, endüstri ve üretim alanına kadar çok çeÅŸitli uygulamalarda farklı amaçlar için reaktörlerin faydalarına deÄŸinirken reaktör seçimi konusunda da önemli tavsiyelerde bulundu.

Rezonans frekansının sistemdeki harmoniklere uygun olarak seçilmesi ÅŸart

Harmonik filtre reaktörlerinin kompanzasyon sistemlerinin, kirli ÅŸebekelerde saÄŸlıklı çalışmasını saÄŸlayan ürünler olduÄŸunu, ÅŸebeke kirliliÄŸi sebebiyle oluÅŸan birçok sorunun önüne geçtiÄŸini söyleyen Ender Kasım; “Bu teknolojiler; kondansatörlerin devreye alınması anında aşırı akım çekilmesi, rezonans sebebi ile kompanzasyon sisteminin yanması, sigortaların zamansız olarak atması, elektronik kart, cihaz ve bilgisayarlarda yaÅŸanan nedeni anlaşılamayan sorun, arızalar ve çok daha fazla problemin nötralize edilmesinde görev alıyor. Kompanzasyon sistemlerinde harmonik filtre reaktörleri ve güç kondansatörlerinin seçimi ise büyük önem taşıyor. Uygun seçilmeleri durumunda kompanzasyon sisteminin saÄŸlıklı çalışmasının yanı sıra sistemdeki kirlilik de bir parça temizlenmiÅŸ oluyor. Buna göre rezonans frekansının sistemdeki harmoniklere uygun olarak seçilmiÅŸ olması gerekiyor. Kondansatör geriliminin, ÅŸebeke geriliminden uygun bir oranda yüksek bir deÄŸerde seçilmesi de çok önemli. Elde edilen net gücün doÄŸru hesaplanması ve pano tasarımında reaktörlerin oluÅŸturacağı ek ısının hesaba katılması da atlanmaması gereken bir nokta.” ÅŸeklinde konuÅŸtu.

Åžönt, hat ve motor sürücü çıkış reaktörleri doÄŸru seçilirse birçok sorunu nötralize ediyor

Åžönt reaktörlerin ÅŸebeke için tasarlandıkları miktarda endüktif güç ürettiklerini ve otomatik kompanzasyon sistemlerine eklenerek birçok sorunu önlediklerini ifade eden Kasım; “GeniÅŸ alana yayılmış tesislerde yük seviyesi düÅŸtüÄŸünde, uzun kabloların kapasitif etkisi sebebiyle sistemin kapasitif ceza sınırına girmesi, düÅŸük güçlü iÅŸletmelerde gece boÅŸta çalışmaya devam eden UPS’ler ve aydınlatmalar sebebiyle sistemin kapasitif ceza sınırına girmesi, kapasitif etki sebebiyle gerilim yükselmesi gibi durumları önlemek için sisteme uygun güçte ÅŸönt reaktör tesis ediliyor. GüneÅŸ enerji santralleri, uzun iletim kabloları üzerinden beslenen kırsal bölgelerdeki baz istasyonları, kampüs, çiftlik gibi büyük bir alan kaplayan ve uzun kablolar kullanılan tesisler, endüktif yük test sistemleri, plazalar, okullar, alışveriÅŸ merkezleri ve konutların ortak alanlarında kullanılabiliyor. Hat reaktörleri ise modern endüstriyel cihazları ile ÅŸebeke arasında tercih ediliyor. Komutasyon anında gerilimde oluÅŸan çentikler, endüstriyel cihazlar tarafından çekilen akımın kirliliÄŸi sebebiyle cihazların aktif kullanım ömürlerinin kısalması ve olası kısa devreler esnasında çok yüksek deÄŸerde akım çekilmesi gibi sorunların giderilmesinde kullanılıyor. Motor sürücülerin ve inverterlerin çıkışında kullanılan motor sürücü çıkış reaktörleri doÄŸru seçildiÄŸi takdirde; uzun kablolar sebebiyle oluÅŸan yüksek dU/dt seviyelerinin cihazlardaki yarı iletkenlere zarar vermesi, PWM’den kaynaklı gerilim bozulmaları sebebiyle cihazların aktif kullanım ömürlerinin kısalması, motorda oluÅŸacak olası kısa devreler esnasında aşırı akım yüzünden yarı iletkenlerin yanması gibi sorunları minimize ediyor” ÅŸeklinde konuÅŸtu.

Isıl performansları belirlemek ve THDV ve THDI deÄŸerlerini ölçmek çok önemli

Bu teknolojilerin seçiminde de ısıl performans ve manyetik doyum noktasına çok dikkat edilmesi gerektiÄŸini söyleyen Ender Kasım, ÅŸu açıklamalarda bulundu: “Proje ve kullanım alanına uygun reaktör seçimi yapılırken ısıl performans hayati bir öneme sahip. Çünkü enerji kalitesi uygulamalarında kullanılan reaktörler sürekli olarak tam yükte çalışan reaktörlerdir. Bu ürünlerin ısıl performansları çok önemli. Sürekli devrede kaldıklarından dolayı kayıplarını düÅŸük seçmek uzun vadede kendilerini amorti etmelerine yardımcı oluyor. Aynı ÅŸekilde reaktörlerin manyetik doyum noktalarını da olabildiÄŸi kadar yüksek seçmek gerekiyor. Her tesiste harmoniklerin yüzdesi deÄŸiÅŸeceÄŸinden ölçülüp analiz edilmesi ve uygun filtreleme oranlı reaktör seçilmesi ÅŸart. Bir diÄŸer önemli kural ise tesisin THDV ve THDI deÄŸerlerini ölçmek ve ona göre reaktör uygulaması yapmak. Reaktifin güç kompanzasyonu düzgün yapabilmesi için uyumsuzlukların önüne geçilmesi gerekiyor. Biz bu noktada Elektra Elektronik olarak güçlü tasarım kabiliyetimiz ve geniÅŸ saha tecrübemiz ile müÅŸterilerimize en uygun reaktörü tasarlayabiliyor, üretim tekniÄŸimiz ve hassas ölçüm sistemlerimiz ile de tasarladığımız reaktörü en optimum ÅŸekilde üretebiliyoruz. ÜrettiÄŸimiz reaktörler ülkemizdeki büyük hastanelerde ve Galataport gibi önemli projelerde tercih ediliyor. Harmonik filtre reaktörlerimizi dünyanın dört bir yanına ulaÅŸtırıyoruz. Amacımız potansiyeli giderek artan reaktör pazarında ÅŸirketimizin ve ülkemizin stratejik konumunu güçlendirmek.”