Dr. Ä°lhami PektaÅŸ

2. Abdülhamid döneminde hayata geçirilmesi planlanan Filyos Projesi, Turgut Özal hükümeti zamanında Türkiye’nin kuzeyinde Filyos limanını gerçekleÅŸtirerek, güneyde Mersin ve Ä°skenderun limanı demiryolu baÄŸlantısı ile Anadolu sanayi bölgelerini limanlara açmak üzere yeniden gündeme alınmıştı. Fakat Türkiye’nin kalkınması için çok önemli olan bu proje, o dönemde bazı engellemeler ve dikkatlerin baÅŸka alanlara çekilmesi ile yapılamadı.

Yıllar sonra 2012 yılında Bakanlar Kurulu kararıyla karma endüstri bölgesi ilan edilen Filyos projesinin yapımına 2016 yılında baÅŸlandı. Tamamlandığında 25 milyon ton kapasitesi ile Türkiye’nin 3. Büyük limanı olacak projenin ÅŸu anda yaklaşık yüzde 80’i tamamlanmış durumda. Karadeniz’in en nitelikli limanı olacak olan Filyos Limanı ile Kuzey-Güney aks’ı demiryolu ile birbirine baÄŸlandığında Ankara, Kayseri, Konya, Çankırı, Çorum, Yozgat, Aksaray, NiÄŸde, KırÅŸehir, Sivas gibi sanayi bölgelerine sahip tüm illerimiz demiryolu ile kuzey ve güney limanlarımıza dolayısıyla tüm dünyaya açılmış olacak.

Türkiye’nin coğrafi avantajından en iyi ÅŸekilde faydalanılarak modlar arası ve çok modlu uygulamaların geliş̧tirilmesi projesi kapsamında; demiryolu ve denizyolu taşıma paylarının artırılması; hızlı, esnek, emniyetli, güvenilir ve entegre bir ulaştırma sisteminin tesis edilmesiyle Anadolu sanayi bölgelerinin limanlara ulaÅŸtırılması, lojistik maliyetlerin düşürülmesi, ticaretin kolaylaştırılması ve ülkemizin dünya ile rekabet gücünün artırılması kapsamında Filyos-Mersin-Ä°skenderun limanları arasında demiryolu yük taşımacılığının biran önce hayata geçirilmesi ekonomimizin canlandırılması için önem arz ediyor.

25 milyon ton/yıl kapasite olarak planlanan Filyos Limanı ve Endüstrisi Bölgesi ile ortalama yıllık 18 milyon ton kapasiteye eriÅŸmiÅŸ bulunan Mersin ve Ä°skenderun limanları, demiryolu hattı ile birbirine baÄŸlandığında hem bölgesel kalkınma saÄŸlanacak hem de ülkemizin uluslararası ulaşım koridorları üzerinde önemi daha da artacak. Zonguldak, Bartın, Karabük olmak üzere tüm Batı Karadeniz ve Ä°ç Anadolu ihracat merkezi haline gelecek. Filyos, Mersin ve Ä°skenderun limanları ile demiryolu baÄŸlantısı ihracatın yanı sıra Rusya, Balkanlar, Orta DoÄŸu ve Asya ülkeleri arasında transit geçiÅŸlerin bir aktarma merkezi haline gelecek.

11. kalkınma planında yer alan Konya-Karaman-Niğde-Mersin-Adana-Osmaniye-Gaziantep demiryolu hattı, Kars-Erzurum-Erzincan-Sivas-Malatya-Gaziantep güzergâhındaki demiryolu modernizasyon çalışmaları hızlı bir ÅŸekilde tamamlandığında bu bölgedeki imalat sektörlerinin Filyos, Adana, Mersin ve İ̇skenderun limanlarına erişimi ile demiryolu taşımacılığı daha da önem kazanacak.

Eskişehir-Kütahya-Afyonkarahisar-Isparta-Burdur demiryolu hattının yapımı hızlandırılarak Antalya Limanına yük taşımacılığı odaklı demiryolu bağlantısı sağlandığında, Gaziantep-Şanlıurfa-Mardin-Habur demiryolu projesi tamamlandığında, ihale süreçleri devam eden Filyos'u Marmara Bölgesi'ne baÄŸlayacak olan Adapazarı-Karasu-EreÄŸli-Bartın Demiryolu Projesi de hayata geçtiÄŸinde ekonomimizdeki canlılık hızla artacak.

Tüm bu hatlarda demiryolu yük taşımacılığından daha fazla pay alınabilmesi için bir an önce ana hatlardaki darboÄŸazların giderilmesi, trafik yoÄŸunluÄŸuna baÄŸlı olarak belirlenen tek hatlı demiryollarının çift hatlı hale getirilmesi, sinyalizasyon ve elektrifikasyon yatırımlarının tamamlanarak demiryolu yük taşımacılığında hem hızın hem kapasitenin aynı zamanda güzergah üzerindeki verimli lojistik merkezlerin ve OSB’lerin iltisak hatlarının sayısının artırılması gerekiyor.