Metro İstanbul Projelerden Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı Fatih Gültekin: Metro İstanbul’dan Dijital İkiz Hamlesi

Metro Ä°stanbul’dan Dijital Ä°kiz Hamlesi

Dünya genelinde dijital dönüÅŸüm rüzgarı tüm hızıyla sürüyor. Pandemiyle birlikte hepimiz hem ÅŸirketlerimiz için hem de bireysel olarak bu rüzgardan etkilenmemenin mümkün olmadığı ile yüzleÅŸtik.

DönüÅŸüm yolculuÄŸunda hızla ilerleyen sektörler arasında yer alan mühendislik ve üretim endüstrilerinin süreçte sıkça kullandığı bir teknoloji var: Dijital Ä°kiz Teknolojisi. Bu teknoloji anlık duraksama ya da aksamaların büyük zararlara yol açtığı endüstriyel tesislerin sürekliliÄŸini saÄŸlamak amacıyla büyük endüstri tesisleri tarafından kullanılıyor.

Dijital ikiz; yapay zeka (AI), nesnelerin interneti (IoT), sanal gerçeklik (VR) veya artırılmış gerçekliÄŸin (AR) birleÅŸiminden oluÅŸuyor (Gartner 2017). 3D model ve iÅŸlenen verilerin ötesinde bir teknoloji ile ilerleyerek makine öÄŸrenmesi (ML) ile dijital verilerin analizi, tesis içindeki ekipmanların sensor verileri sayesinde tespiti ve öÄŸrenilen bilgilerin ileri dönük tahmin ve kıyaslamalarda kullanımı gibi analizlerin yapılabilmesi ile geleneksel Bina Bilgi Modellemesini bir adım daha ileri taşıyarak (BIM) ekstra bir boyut katıyor. Bu modelleme sayesinde, akıllı tesis yönetiminde yeni bir bakış açışının kapıları açılıyor.

Metro Ä°stanbul olarak “Ä°stanbul'da kent içi hareketliliÄŸin omurgasını oluÅŸturan, çevreci, konforlu, dakik, eÄŸlenceli, teknolojik ve ekonomik ulaşım çözümleri sunuyor, ÅŸehrin cazibesini ve yaÅŸam kalitesini yükseltmek” misyonumuzu sürdürebilmek için dünyadaki tüm teknolojik geliÅŸmeleri yakından takip ediyor ve dijitalleÅŸme konusunda da adımlar atıyoruz.

Metro istasyonları fabrika gibi ürün çıktısı olmayan fakat hizmet üreten önemli lokasyonlardır. Hatlarda ve/veya istasyonlarda oluÅŸan anlık aksamalar hem kent içi hareketliliÄŸi sekteye uÄŸratır hem de Ä°stanbul halkının memnuniyetini olumsuz etkiler. Mükemmel yolculuk deneyimimizi geliÅŸtirmek amacıyla, Tekfen Mühendislik ile birlikte Türkiye’de metro istasyonlarında uygulanacak ilk dijital ikiz projesinin çalışmalarına baÅŸladık.

Dijital ikiz teknolojisi sayesinde, gerçek dünyadan topladığımız verilerin; gerekli analizler ve simülasyonlar yaptıktan sonra uygun seçenekleri belirleyerek gerçek dünyadaki nesneye ilettiÄŸimiz bir döngü senaryosu ile ilerliyoruz. Yani gerçek nesne ile dijital ikiz arasında sürekli veri akışı saÄŸlıyoruz.

Metro Ä°stanbul’da Dijital Ä°kiz Nasıl Kullanılıyor?

Metro Ä°stanbul olarak dijital ikiz projesini ilk olarak yürüyen merdiven ekipmanlarında kullanmak üzere çalışmalara baÅŸladık. Her ne kadar %99,42’lik oran ile dünya metrolarının (Comet ortalaması %98,20) çok üzerinde bir emre amadelik ortalamasıyla hizmet sunsak da anlık arızaların sık yaÅŸandığı yürüyen merdivenlerden anlık veri alabileceÄŸimiz sensörler yerleÅŸtirerek dijital ikiz projesine altlık oluÅŸturacak ön çalışmalarımızı gerçekleÅŸtirdik. SeçtiÄŸimiz pilot bölgede gerçekleÅŸtirdiÄŸimiz proje ile istasyonlarda varlık yönetimi ve yapılan tüm çalışmalar tek bir model altında toplanarak tesis yönetiminde zaman, maliyet tasarrufu, uzmanlaÅŸmış iÅŸ bölümü ve organizasyonel verimlilik hedefiyle çalışmaya ve sonuçlarını toplamaya baÅŸladık.

Metro Ä°stanbul dijital ikiz pilot projesi ile; mevcut durumdaki veri yönetimi incelenecek, saha gezileri ile elektro-mekanik sistemlerden gelen veri akışı tetkik edilecek, mevcut veriler ve yazılımlarla dijital ikiz modelinin konuÅŸması saÄŸlanacak (API) ve veriler modele iÅŸlenerek istasyon ile dijital ikiz arasındaki veri alışveriÅŸinin çalışırlığı kontrol edilecek.

Dijital ikiz çalışmaları kapsamında;

-Tasarım-inÅŸaat-iÅŸletme aÅŸamalarının canlı model üzerinden verilerin düzenli olarak güncellenmesi yoluyla baÄŸlantılı olması,

-API (Application Programming Interface) programları ile mevcut yazılımların birbiri ile entegrasyonunun sağlanması,

-Ä°stasyon yönetimi aÅŸamasında verilerin modele iÅŸlenmesi ve güncellenebilmesi,

-Sensör verileri ile ekipmanların düzenli takibinin yapılmasını ve

-Verilerin dashboardlarla görüntülenmesini hedefliyoruz.

Pilot projeden edinilen tecrübe ve çıkarımlar ile mevcut istasyonlar ve yeniden tasarlanacak olan istasyonlar için ileriye yönelik planlamalar yaparak dijital dönüÅŸüm alanında da sektörün lideri olmayı hedefliyoruz.

Fatih Gültekin

Metro Ä°stanbul
Projelerden Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı