10 Farklı Sektör Temsilcisinden Ortak Bildiri

Paslanmaz Çelik Kullanıcı Sektöründe Ek Maliyet EndiÅŸesi

10 Farklı Sektör Temsilcisinden Ortak Bildiri

Ä°lave Gümrük Vergisi oranlarının yılın başında yüzde 8’den 12’ye çıkarıldığı paslanmaz çelik sektöründe yaÅŸanan vergi tartışmaları yeni bir boyuta taşındı. Son olarak, 2013’ten bu yana Türkiye pazarına haddelenmiÅŸ soÄŸuk paslanmaz çelik üreticisinin anti-damping soruÅŸturma baÅŸvurusu paslanmaz çelik kullanan sektörleri rekabetçilik boyutuyla endiÅŸelendirdi. Ä°lgili üreticinin de aslında ithalatçı olduÄŸunu savunan sektör temsilcileri yayınladıkları ortak bildiride, yüksek gümrük vergisi uygulaması ve olası anti-damping önleminin on binlerce kiÅŸilik istihdam oluşturan, yıllar boyunca Türkiye’nin dört bir yanında yatırımlar yapmış̧ olan binlerce yerli işletmeyi olumsuz yönde etkilediÄŸinin altını çizdiler.

Ülkemizde yeterli kapasitesinin olmadığı ve ana girdisi de büyük bir oranda ithal olan paslanmaz çelik ürünlerde artan vergi oranları ve son olarak Çin, Endonezya ve Tayvan menÅŸeli paslanmaz çelik ürünlerine yönelik yüzde 20 vergi talebi, artan maliyetler karşısında zor durumda olan paslanmaz çelik kullanan sektörlerde endiÅŸe kaynağı oldu. Basına da yansıdığı üzere paslanmaz çelik ürünlerine yönelik yapılan anti-damping soruÅŸturma baÅŸvurusunun, baÅŸvuru sahibi firma tarafından teamüllere uygun olmayacak ÅŸekilde e-posta yoluyla ilgili taraflara duyurulması mevcut küresel ekonomik koÅŸullarda, halihazırda sıkıntı içerisinde olan sektörler için beklenmedik bir şok etkisi oluÅŸturdu. SoruÅŸturma neticesinde çıkabilecek olası bir önlem tüm imalat sektörlerini daha da zora sokacak bir geliÅŸme olarak deÄŸerlendirildi.

Paslanmaz Çelik Kullananlar Tek Ses Oldu

Paslanmaz çelik kullanan sektörlerin ortak bildiri yayınlandığı basın toplantısında; Ev ve Mutfak EÅŸyaları Federasyonu (EVFED)  Yönetim Kurulu BaÅŸkanı Güçlü Kaplangı, Ev ve Mutfak EÅŸyaları Sanayicileri ve Ä°hracatçıları DerneÄŸi (EVSÄ°D) Yönetim Kurulu BaÅŸkanı Talha Özger, GeliÅŸen Ev ve YaÅŸam EÅŸyaları Markaları DerneÄŸi (GEEM)  Yönetim Kurulu BaÅŸkanı Ahmet Çığır Åžahin, Küçük Ev Aletleri Sanayici ve Ä°hracatçıları DerneÄŸi (KESÄ°D) Genel Sekreteri Bülent Durlanık, Paslanmaz Çelik DerneÄŸi (PASDER)  Yönetim Kurulu BaÅŸkanı Ercüment SarıtaÅŸ, Paslanmaz Sanayi ve Ä°ÅŸ Ä°nsanları DerneÄŸi (PASÄ°D) Yönetim Kurulu BaÅŸkanı A. Arslan Küçükemre, Endüstriyel Mutfak, Çamaşırhane, Servis ve Ä°kram Ekipmanları Sanayicileri ve Ä°ÅŸadamları DerneÄŸi (TUSÄ°D) Yönetim Kurulu BaÅŸkanı Bekir Topuz, Türkiye Beyaz EÅŸya Sanayicileri DerneÄŸi (TÜRKBESD) Genel Sekreteri AyÅŸe Keskinkılıç, Züccaciyeciler DerneÄŸi (ZÜCDER) Yönetim Kurulu BaÅŸkanı Mesut Öksüz, Türkiye Odalar ve Borsalar BirliÄŸi (TOBB) Züccaciye Komitesi BaÅŸkanı Murat Kolbaşı hazır bulundu.

SoÄŸuk haddelenmiş̧ paslanmaz çelik ürünlerinde gümrük vergisi oranı 30 Ekim 2013 tarihinde yüzde 2’den yüzde 8’e, 31 Aralık 2015 tarihinde yüzde 8’den yüzde 10’a, 31 Aralık 2019 tarihinde yüzde 10’dan yüzde 12’ye yükseltilmiÅŸti. Ayrıca pandemi döneminde 18 Nisan 2020 ile 31 Aralık 2020 tarihleri arasında bu oran yüzde 12’den yüzde 17’ye yükseltilmiÅŸti, 31 Aralık 2021 tarihi itibarı ile ise yüzde 12’den yüzde 8’e düÅŸürülmüÅŸtü. Ancak 31 Aralık 2023 tarihinde söz konusu paslanmaz çelik ürünleri için gümrük vergisi oranı yeniden yüzde 8’den yüzde 12’ye yükseltildi. Bu geliÅŸme, beyaz eÅŸyadan otomotive, mutfak eÅŸyalarından medikale paslanmaz çelik kullanan birçok sektörde maliyet artışı yarattığı için tepkiyle karşılanmıştı.

Üretimin Yüzde 70’i Ä°thalat

Ana sanayi sektörlerinin temsilcileri, paslanmaz çelik ürünleri için yüksek gümrük vergisi uygulandığı dönemlerde Türkiye sanayisinin zarar gördüÄŸünü belirterek, esasen ilgili üreticinin ürünlerinde de yerli girdiler yerine yüksek oranlarda ithal girdiler kullanıldığı bilinmektedir. Paslanmaz çelik ürünlerinde tek bir firmanın kısıtlı kapasitesi nedeniyle ülke ihtiyacının yüzde 70’inin ithalat yoluyla karşılanmasının zorunlu olduÄŸu da kaydedildi.

Ayrıca diÄŸer demir-çelik ürünlerinde ortalama ürün fiyatı 650-1.250 dolar/ton seviyelerindeyken, paslanmaz çelik ürünlerinde ortalama ürün fiyatının 2.500-5.000 dolar/ton olduÄŸu bilgisi paylaşıldı. Dolayısıyla vergi artışlarının ürün fiyatlarında çok yüksek artışlara sebebiyet verdiÄŸi, yeni gümrük vergisi oranıyla 300-600 dolar/ton ilave maliyet söz konusu olacağından bu durumun yerli firmaların özellikle yurt dışı pazarlarda rekabet gücünü olumsuz yönde etkileyeceÄŸi vurgulandı.

“SoÄŸuk Haddeleme Firması Ä°htiyacın Sadece Yüzde 30’unu Karşılıyor”

Ä°thal ettiÄŸi paslanmaz çeliÄŸi Türkiye’de haddeleyen firmanın sadece soğuk haddeleme tesisi yatırımı yaptığının belirtildiÄŸi bildiride, hem Türkiye’nin toplam paslanmaz çelik ihtiyacının ancak yüzde 30’unu karşıladığını hem de üretimde ithal yarı mamule bağımlı olması nedeniyle en fazla yüzde 15 civarlarında katma değer saÄŸladığı belirtildi.

Türkiye’nin yıllık yaklaşık 650.000 ton/yıl soğuk haddelenmiş paslanmaz çelik tüketimine karşın soÄŸuk haddeleme firmasının ancak 200.000 ton/yıl gibi ülke ihtiyacını karşılamaktan çok uzak bir kapasiteye sahip olduÄŸu bilgisinin paylaşıldığı açıklamada, ÅŸu ifadelere yer verildi; “Gümrük vergisine tabi olmayan Avrupa Birliği ve Güney Kore firmaları da daha önce olduğu gibi ürün fiyatlarını vergi artışına paralel olarak arttıracaktır. Dolayısıyla yurt dışına döviz çıkışı farklı boyutlarda ve yüksek miktarlarda devam edecek. Bu artıştan en büyük zararı ülkemizin reel sektörü ve ekonomisi görecektir. Paslanmaz çelik ürünlerinde mevcut gümrük vergisinin yükseltilmesiyle birlikte; ihtiyaç duyulan paslanmaz çelik ürün arzının ülkemizde mevcut olmaması ve kalite, maliyet, hızlı termin gibi avantajları sebebiyle bu ürünleri diğer ülkelerden temin etmek zorunda olan, kısa sürede hakim konuma gelmiş, ürün gamı yetersiz, termin süreleri uzun ve yüksek gümrük vergilerini ticari bir avantaj olarak kullanan tek bir firmaya mahkum ve muhtaç edilen, bu ürünleri kullanarak binlerce çeşit mamul üreten, yüksek oranda katma değer ve istihdam oluşturan,  başta KOBİ’ler olmak üzere binlerce imalatçı, sanayici ve ihracatçı zarar görecek ve sektör oyuncularının tamamına yakını aleyhine haksız bir rekabet ortamı söz konusu olacaktır. Nitekim 2015-2016 yıllarında yürütülen ve önlemsiz kapatılan damping soruşturmasının kamu dinleme toplantılarında bu durum birçok sanayi temsilcisi tarafından dile getirilmiştir.” ifadelerine yer verildi.

"Ä°lave Vergi ve Ticaret Önlemi Ä°stihdam Riski Yaratır”

Türkiye’de yeterli üretimi olmayan bir sanayi girdisinin, dünya fiyatlarının çok üstünde mal olmasına yol açan yüksek gümrük vergisi uygulamasının bir kez daha tekrarlanmasının, on binlerce kişilik istihdam oluşturan, farklı sektörlerde paslanmaz çelik kullanıcısı yüzlerce firmanın faaliyetlerini sonlandırmasına sebep olacak risklere yol açmaması adına hayati derecede kritik öneme sahip olduÄŸunun açıklandığı bildiride, yüksek gümrük vergisi uygulamasından avantaj sağlayan tek firmanın yaklaşık 400 kişilik istihdamına karşın, bu süreçten olumsuz etkilenen yaklaşık 42 bin 049 firmada 829 bin 433 kişilik istihdam sağlandığı ifade edildi.

Sektörlerin Rekabet Gücü Azalıyor

Türkiye’de paslanmaz çelik işleyen ve kullanan firmaların oluşturduğu sivil toplum kuruluşlarının ortak imzasıyla yayınlanan bildiride, paslanmaz çelik ürünlerinde gümrük vergisi oranlarının artırılması neticesinde paslanmaz çelikten mamul yapan sanayi kuruluşlarının ham madde maliyetlerinin artacak olmasından dolayı istihdam ve ciro kaybının yanı sıra ihracat pazarlarında rekabet güçlerinin azalacağı ifade edildi. Toplantıda; sektörlerin geleceği için paslanmaz çelik ürünlerinde gümrük vergisinin sıfıra indirilmesinin yanı sıra başvurusu yapılmış olan anti-damping soruşturma talep dosyasının soruşturma aşamasına geçilmeden reddedilerek önlemsiz bir ÅŸekilde kapatılması konusuna gerekli destek talep edildi.