Metro Ä°stanbul A.Ş., TÜBİTAK BİLGEM ve ASELSAN'ın güç birliÄŸiyle baÅŸlatılan Sürücüsüz Metro Sinyalizasyon Sistemi GeliÅŸtirme Projesi son sürat devam ediyor.

Türk mühendislerinin geliÅŸtirdiÄŸi sürücüsüz metro altyapısı 2021 yılında devreye alınacak.

Ä°stanbul raylı sistemlerinin iÅŸletmesi ve bakımından sorumlu Metro Ä°stanbul AŞ, TÜBİTAK BİLGEM ve ASELSANgüç birliÄŸiyle geçen yıl baÅŸlatılan Sürücüsüz Metro Sinyalizasyon Sistemi GeliÅŸtirme Projesi son sürat devam ediyor. 2021'de iÅŸletmeye alınacak projede 100'den fazla Ar-Ge mühendisi görev alıyor.

SözleÅŸme bedeli haricinde kurumların kendi öz kaynaklarıyla da finansal destek saÄŸladığı çalışmalar, modüler mimariyle geliÅŸtirildiÄŸinden hızla yeni metro hatlarına uyarlanabilecek.

Proje kapsamında dünyada sadece 5-6 firmanın sahip olduÄŸu HaberleÅŸme Tabanlı Metro Sinyalizasyon Teknolojisi tamamen milli imkanlarla geliÅŸtirilecek.

Sinyalizasyon sisteminin, operasyonel ihtiyaçları üst düzeyde karşılayan ileri teknolojik ürün olarak öncelikle yurt içi pazarda yüksek satış potansiyeli saÄŸlaması öngörülüyor. Ä°stanbul BüyükÅŸehir Belediyesinin gelecek yıllar için planladığı bin kilometre uzunluÄŸunda metro hatlarıyla 5 bin metro aracı yatırımlarının ayrılmaz parçası olan sinyalizasyon sistemlerinde böylelikle yurt dışı bağımlılığı ortadan kaldırılmış olacak.

Bu kapsamda, Gayrettepe-İstanbul Havalimanı-Halkalı Metrosu, Gebze-Darıca Metrosu, Buca Metrosu, ANKARAY, Ankara Havalimanı Metrosu, Konya Metrosu için tasarım ekipleri karar vericilerle görüÅŸmelere devam ediyor ve gerekli bilgilendirmeler yapılarak milli çözümün faydaları aktarılıyor.

Metro araç ve sinyalizasyon sistemlerinde maliyetler uzun vadede hesaplanıyor. ÖrneÄŸin, 30 yıllık iÅŸletme sonunda ilk alım maliyeti, enerji tüketimi, arıza, bakım ve yedek parça giderleri gibi maliyetlerin toplanmasıyla yaÅŸam ömrü maliyeti oluÅŸturuluyor. Bu nedenle metro yatırımı yapılırken, ilk alım maliyetinin yanı sıra, diÄŸer maliyet kalemlerinden enerji tüketimiyle 30 yıllık lojistik destek maliyet kalemlerinin de deÄŸerlendirilmesi gerekiyor.

Maliyetler DüÅŸürülebilecek

Enerji tüketiminin düÅŸürülmesi, verimli araç çekiÅŸ sistemleri, rejeneratif frenleme ve sürücüsüz sinyalizasyon sistemleri ile saÄŸlanırken entegre lojistik desteÄŸin ise ancak milli tasarım ve yerli üretimle çözülmesine ihtiyaç bulunuyor.

Metro araçları artık yeni nesil haberleÅŸme tabanlı sinyalizasyon sistemleriyle sürücüsüz kontrol ediliyor. Böylelikle daha güvenli ve verimli iÅŸletme yapılırken maliyetler azaltılıyor.

Ä°stanbul metro hatlarında deÄŸiÅŸik tiplerde araçlar ve sinyalizasyon sistemleri bulunuyor. Bu farklılıklar iÅŸletme esnasında bazı sıkıntılar oluÅŸturuyor. Uyumsuz yedek parçalar, stok maliyetinin, tedarik sürelerinin ve tecrübeli personel sayısının artmasına neden oluyor. Bu sorunun çözümünde Ä°stanbul metrolarında standartlaÅŸtırmaya gidilmesi büyük önem taşıyor.

Hem araç tiplerinde hem de sinyalizasyon sistemlerinde ortak gereksinimlere göre ÅŸartnameler hazırlanır ve milli sinyalizasyon sistemi çözümü oluÅŸturulursa standartlaÅŸma saÄŸlanarak yaÅŸam ömür maliyeti düÅŸürülebilecek.

3 Yıl Önce Yola Çıkıldı

Ä°stanbul BüyükÅŸehir Belediyesi ÅŸirketi Metro Ä°stanbul AŞ ile ASELSAN arasında milli sinyalizasyon geliÅŸtirilmesi çalışmaları 3 yıl öncesine uzanıyor.

Yürütülen çalışmalar neticesinde, geçen yıl protokol imzalandı ve ardından M1 hattının modernizasyonu kapsamında Milli Sürücüsüz Sinyalizasyon GeliÅŸtirilmesi SözleÅŸmesi bu yılın başında imzalandı.

SözleÅŸme kapsamında Türkiye'nin önde gelen kurum ve kuruluÅŸlarıyla çalışmalara baÅŸlandı. Metro Ä°stanbul AŞ, TÜBİTAK BİLGEM ve ASELSAN güç birliÄŸi yaparak Türkiye'de ilk defa sürücüsüz metro sinyalizasyon sistemini geliÅŸtirme ve sertifikasyonunu alma hedefiyle yola çıktı.

Gereksinimler Tamam, Tasarım Süreci Devam

HaberleÅŸme Tabanlı Metro Sinyalizasyon Projesi kapsamında Araç Üstü Tren Kontrol ve Koruma Sistemi, Trafik Kontrol Merkezi ve Hat Boyu Tren Kontrol Sistemi gibi üç temel teknoloji geliÅŸtiriliyor.

ASELSAN proje teknik yöneticisi olarak sistem mühendisliÄŸi faaliyetlerini yürütüyor. Åžirket, bu kapsamda Araç Üstü Tren Kontrol ve Koruma Sistemi üzerinde çalışıyor. Metro İstanbul AŞ, Trafik Kontrol Merkezinin geliÅŸtirilmesinden sorumlu olan ÅŸirket olarak yer alıyor. Hat Boyu Tren Kontrol Sistemi'nin geliÅŸtirilmesinde TÜBİTAK BİLGEM ile çalışmalar yapılıyor.

Ortak geliÅŸtirilen proje üç aÅŸamada yürütülüyor. Birinci aÅŸamada, geliÅŸtirilen yazılımların simülasyon ortamında test edilmesi hedefleniyor. Ä°kinci aÅŸamada, SIL-4 güvenlik seviyesinde geliÅŸtirilecek donanımlar üzerinde yazılımların test edilmesi planlanıyor. Üçüncü aÅŸamada ise geliÅŸtirilen sistemlerin gerçek donanım ve yazılımlarla 2 metro tren seti üzerinde doÄŸrulanması yapılarak projenin tamamlanması hedefleniyor.

Çalışmalar kapsamında sistem gereksinim özellikleri bitirilirken, sistem tasarım süreci devam ediyor.